Thursday, April 2, 2009

ေရာ့ကီးဖဲလားဒီဇင္ဘာမွာေမလ

စေနေန႔သံၾကမ္းျပင္ရဲ့ေငါထြက္ေနတဲ့အစြန္းကုိအလုပ္သမားေလးကသူ႔ဂရုိင္ဒါနဲ႔ဖိတြန္းခ်လုိက္တယ္
မီးေတြကတျဖန္းျဖန္းပန္းထြက္လာေတာ့
က်ေနာ့္မွာဘာရယ္မဟုတ္ဆရာျမဘာသာျပန္ခဲ့တဲ့မာယာေကာ့ဖ္စကီရဲ့ ဘရြတ္ကလင္တံတားကုိ ေျပးသတိရတယ္
အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ျခင္းရဲ့သားေကာင္ေတြဟာမင္ဟက္တန္ျမစ္ရဲ့ကုတ္ေနတဲ့မ်က္ေမွာင္ထဲေဇာက္ထုိးခုန္ဆင္းခ်သြားခဲ့ၾကတယ္ တဲ့
အလုပ္မ်ားလြန္း မအားလပ္လြန္းတဲ့ၾကားကပဲ အာရုံႏုိးလုိ႔ Assembling Alternatives ဆုိတဲ့စာအုပ္တအုပ္ကုိနဲနဲျပန္ဖတ္ၾကည့္ပါတယ္
Interview with an empire ဆုိတဲ့အခန္းပါ
အာဖရိကန္အေမရိကန္ အမ်ဳိးသမီးကဗ်ာဆရာမတေယာက္ရဲ့အင္တာဗ်ဴးေပါ့
အေၾကာင္းသင့္လာလုိ႔ LP (Language Poetry) အေၾကာင္းနဲနဲေျပာပါရေစ
ေလာေလာဆယ္က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာဒါဟာကဗ်ာမွာအသစ္ျဖစ္ထြန္းမွဳတခုပါ။ ျငင္းခုံစရာတခုပါ (က်ေနာ္LP မၾကဳိက္ပါ)
သုိ႔ေသာ္ႏုိင္ငံတကာမွာ LP ဟာက်ေနာ္တုိ႔နားလည္ထားတာထက္မ်ားပုိျပီးထုၾကီးေနသလားလုိ႔သံသယရွိမိပါတယ္
ဘာသာစကားကုိကဗ်ာဆရာတဦးကသံသယရွိတာဟာ ပန္းပုဆရာက သစ္တံုးကုိ ဒါမွမဟုတ္ ေက်ာက္တုံးကုိ စြန္႔ပစ္ဖုိ႔ၾကဳိးစားတာထက္ပုိခက္ခဲေစပါတယ္
သစ္တုံးနဲ႔ေက်ာက္တုံး ဟာေန႔စဥ္ဘဝျဖစ္စဥ္မွာဘာသာစကားလုိအေရးပါမွဳမွမရွိပဲကုိး
အာဖရိကန္ႏြယ္ဖြား ကဗ်ာဆရာမက ဒါကုိ ကြ်န္ကုန္ကူးတဲ့ေခတ္ ကေနစလုိ႔သူတုိ႔ဘာသာစကားပ်က္စီးခဲ့ရာကစလုိ႔ အေျခခံခဲ့တာ မွင္သက္ခဲ့ရပါတယ္
ကဗ်ာဆရာ ေဇယ်ာလင္းရဲ့ ကဗ်ာေရးသူကုိထုတ္လုပ္ျခင္း စာအုပ္ကအခ်ဳိ႔စာေၾကာင္းေတြကုိက်ေနာ့္သေဘာနဲ႔ျပန္ဖြဲ႔စည္းၾကည့္မိပါတယ္ (ဟုိေနရာကတေၾကာင္းယူ ဒီတပုဒ္ကတေၾကာင္းယူေပါ့ LP ကဒါမ်ဳိးေတြလုပ္တတ္ပါတယ္က်ေနာ္LPမၾကဴိက္ပါ)
အတတ္ပညာေဇာင္းေပးျပီးေရးၾကည့္တာပါ
ေခါင္းစဥ္ကစလုိ႔တခုမွက်ေနာ့္ကုိယ္ပုိင္မပါပါ။ အခ်စ္ကုိၾကာရွည္ခံျခင္း ကဗ်ာနဲ႔လည္းတြဲဖက္ခံစားႏုိင္မလားပဲ။
သုိ႔ေသာ္ အထက္ကဗ်ာဆရာမကေတာ့ စကားလုံးေတြကုိဘယ္သူကပုိင္သလဲတဲ့။ အသစ္ေရးခ်င္ရင္(အစစ္အမွန္ကုိရွာခ်င္ရင္) ဘာသာစကားဟာကန္႔လန္႔ခံေနပုံပဲ (သူ႔အတြက္ေတာ့)
ကဗ်ာခ်စ္သူမ်ားဆီကအသံတခ်ဳိ႔ေမွ်ာ္လင့္ၾကည့္မိတယ္
ေရာ့ကီးဖဲလားဒီဇင္ဘာမွာေမလဆုိေတာ့ ဘာလမ်ားပါလိမ့္။
...........................................
ေရာ့ကီးဖဲလားဒီဇင္ဘာမွာေမလ

ခက္ခဲေအာင္တမင္လုပ္ေနတယ္ဆုိတာကၽြန္ေတာ္မဟုတ္ပါဘူး
တီးတုိးစကားတခြန္းမွာအက္ေၾကာင္းေတြရႊမ္းမွည့္လာတာ
အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ
ၾကမ္းျပင္ေပၚအစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ
ျငီးေငြ႔ျပီ
ဒါဆုိလည္းရွိေစေတာ့
ရွင္က်မကုိဘာလုိ႔ညာတာလဲ
မီးစက္သံလုိစကားလုံးေတြတဒုန္းဒုန္းၾကား
အစစ္အမွန္ခ်စ္သူေတြဟာနံရံတဘက္ထဲမွာ
ေက်ာႏွစ္ဘက္တင္းခံလုိ႔
ေပ်ာ္ရႊင္မႈကုိနံရံေပၚမွာပင္အပ္နဲ႔
ေဟာင္းေလာင္းေပါက္ကုိယ္လုံးေပၚမွန္
ေႏြ႔ရာသီမွာဟုန္းထေစမဲ့
အဝါေရာင္လယ္ကြင္း။

KZေက

Tuesday, March 24, 2009

ေကာ္ဖီတခြက္

ေကာ္ဖီမစ္ယဥ္ေက်းမႈေပၚလာတဲ့ေနာက္ပုိင္းေရးျဖစ္တဲ့ကဗ်ာပါ
ကဗ်ာကေတာ္ေတာ္ၾကာသြားပါျပီ
သုိ႔ေသာ္ဖတ္လုိ႔ရဦးမယ္ထင္တာနဲ႔ပဲတင္လုိက္တာပါ
................................

အဝတ္စမ်ားအသားစမ်ားပါးလာ
တီရွပ္လုိျဖဳတ္ရတပ္ရလြယ္ေသာစကားလုံးမ်ား
ေဩာ္ဒါက ငါတုိ႔ျဖတ္သန္းေနေသာအခ်ိန္ကာလၾကီးပဲ
အရာရာအဆင္သင့္ျပင္ဆင္ျပီးခဲ့သေယာင္
လက္ထဲကေကာ္ဖီထုတ္ကုိသာဖြင့္ပါကြယ္
မိန္းမလွမ်ား အျဖစ္အပ်က္မ်ား
လူနာတင္ကားတစင္းလုိျဖတ္သန္းသြားခဲ့ျပီ
တဝီဝီအညွီရွာေနေသာစိတ္မ်ားအုပ္စုဖြဲ႔
တရားဖုိ႔ မွ်တဖုိ႔ တရားမွ်တဖုိ႔
အခုလုိခုခံထားခဲ့ေသာ္
ေနာင္ႏွစ္မ်ားၾကာေသာ္ ဒီေဝဒနာရယ္စရာ
ကုိယ့္ေကာ္ဖီနဲ႔ ကုိယ့္ဖီေလာ္ေဆာ္ဖီနဲ႔
ကုိယ့္ဒါဏ္ရာနဲ႔ ကုိယ့္လွ်ာနဲ႔
မွားဖုိ႔လြယ္ေသာေန႔ရက္မ်ားကုိျဖတ္သန္းရာ

KZေက

Friday, March 20, 2009

ေန႔မ်ား၊ကန္ဘက္ျခမ္းဒိုင္ယာရီ

မႏွစ္ကႏွစ္၀က္ကေရးခဲ့ေသာကဗ်ာျဖစ္သည္။
၀ထၳဳေတြထဲေရးသည့္မီးျခစ္ဆံဗူးေတြစီေထာင္ထားသည့္အတုိင္း
တုိက္ခန္းမ်ား
ေအာင္ခ်ိမ့္ကဗ်ာထဲကအတုိင္း
ခုိအိမ္လုိဖရုိဖရဲအရာမ်ားပြေနေသာ
အခန္းရွည္ေမ်ာေမ်ာေလးမွာ.........
က်ေနာ္လည္းကန္ဘက္ျခမ္း ကမ္းကခြာခဲ့တာမၾကာေသး
ပင္နီဆူလာကျမန္မာလဘက္ရည္ဆုိင္မွာ
ေရႊေတြပလာဇာ ၅ထပ္လုံးျပည့္စည္ကားေနပါ့မလားပဲ
........................................................................

ေလသည္၁၁ထပ္အျမင့္တြင္ရုန္းကန္ေနသည္
က်ြန္ေတာ္လည္းအနုပညာအသစ္ကုိခုံမင္သူျဖစ္သည္
သုိ႔ေသာ္အနုပညာသည္အသစ္မရွိဆုိျပန္ေသာ္
ရုိးရုိးသားသားေျပာရေသာ္သတင္းစာ၌ မုိးတစိမ့္စိမ့္စကားလုံးမ်ားလူးလွိမ့္ေနသည္
သင္ရွာေနသည့္အလုပ္ကအစိမ္းလုိင္းေပၚမွာ၂ဆင့္စီးရမည္
အမ်ဳိးသမီး၏ဖက္ရွင္မွာ ေရတဝက္ျမဳပ္ေနေသာလယ္ယာေျမပမာ
ရင္ဘတ္ေပၚတြင္စိမ္းလန္းသီးႏွံဂယက္ထဆင့္ပြားအနက္
ေဒါက္အတက္အဆင္းေပါ့ပါးမွဳဟာတင္းတင္းရင္းရင္းရွိပါစ
ေျမတြင္းေလလ်ွင္မီးရထားလင္းလုိက္ေမွာင္လုိက္ဒရြတ္တိုက္စဥ္
တယ္လီဖုန္းအဓိပၸါယ္မ်ဳိးစုံနဲ႔မည္ေလသည္
ေခတ္မွီသူမ်ား Wသုံးလုံး နွင့္ @.comဟာေဆာင္ၾကြားၾကြား
လူေတြသြန္ခ်ထားသည့္လမ္းမ်ားေပၚလစီမ်ားေတာ္ရိေလ်ွာ္ရိမ်ားတိုင္းေရးျပည္ရာျငင္းခုံစရာမ်ား
စိတ္မပါေသာ္ျငားတီဗြီအျပားပရုိမိုးရွင္းမားကက္တင္းအမ္ဘီေအမုိးေလဝသ
လူ႔ဘဝ၏က်ဴိးေၾကာင္းစုံလင္သည့္ျပကြက္မ်ား ကဒ္ျပားအသစ္Code နံပါတ္နွင့္ခ်စ္ရပါေသာ ေဝးလံသူမ်ား
ရရစားစားအုိမင္းေအာင္မေစာင့္နုိင္္ေသာအရက္မ်ားရက္မ်ားဂုဏ္သတၱိမ်ား
ခါးခါးေလာကဓံတရားနွင့္ဓါတ္ေလွကား
ကိုယ္တုိ႔ဟာေန႔စဉ္ေျမညီထပ္နွင့္ထိပ္ဖ်ား အနိမ့္္အျမင့္အသြားအျပန္နွင့္အလင္းအေမွာင္ကိုကစား
“ဘုရားသိၾကားမလုိ႔တပည့္ေတာ္အားညတြင္ေက်ာက္တုံးၾကီးလုိ
ေလးေလးၾကီးအိပ္ေပ်ာ္ျပီးမနက္မွာေပါင္မုန္႔ေလးလုိေပါ့ေပါ့ပါးပါးနုိးလာပါေစဗ်ား”
ပလာတြန္ကာရာတာယက္ - လယ္သမားစစ္သားၾကီး
Tolstoy ၏ စစ္နွင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရး…… ဆရာျမသန္းတင့္ဘာသာျပန္မွ

KZေက

Tuesday, March 17, 2009

ေနာက္ဆက္တြဲေန႔မ်ား............... ၃

က်ေနာ္တုိ႔စခဲ့တဲ့ေနရာကုိျပန္သြားၾကမယ္။
ဒီေတာ့စာေပအႏုပညာမွာၾကားခံဘာသာစကားရဲ႕visual effect မရွိသျဖင့္အစဥ္အလာဖြဲ႕ထုံးမ်ားမွခြဲထြက္
ေသာ္စိတ္ပါ၀င္စားမႈအနဲပါးဆုံးျဖစ္မည္ ဆုိသည့္ေကာက္ခ်က္ကုိ သီးျခားစဥ္းစားရပါမည္။ (ခင္ေမာင္ရင္၏
ႏွမလက္ေလွ်ာ့ေနေလေတာ့ ရုပ္ရွင္။ အီတာလွ်ံ ႏွင့္ ျပင္သစ္တုိ႔မွ လွဳိင္းသစ္ ရုပ္ရွင္လွဳပ္ရွားမႈမ်ားလည္း အေတာ္တြန္းထုိးလြန္႔လူးခဲ့ရပါသည္)။
ဘာသာစကားရဲ႕ပင္ကုိယ္သဘာ၀တြင္ပင္စာေရးသူဆုိလုိရင္းကုိပုိ႔ေဆာင္ရန္မျပည့္စုံမႈမ်ားရွိေနသည္ဟု
အယူအဆမ်ားရွိေနျပီးျဖစ္သည္။ (က်ေနာ္အနည္းငယ္ဖြင့္ဆုိခဲ့သည့္ structuralism မွာ language
ေထာင့္မွ ခ်ဥ္းကပ္မႈသာျဖစ္ျပီး မႏုသေဗဒ စာေပ ယဥ္ေက်းမႈစသည္ျဖင့္အျခားခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ား
လည္းရွိပါေသးသည္။ ထုိမွတဆင့္ ခုအသုံးမ်ားေသာ binary oppositions, semiotics စသည့္အယူအဆမ်ားမွသည္ post-structuralism ႏွင့္ postmodernism မ်ား၏အဆက္အစပ္မ်ားရွိေနပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔ဆီတြင္ ပညာရွင္မ်ားအားထုတ္ၾကေသာ္လည္းက်ယ္ျပန္႔ရန္လုိအပ္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္ကေတာ့ဘာမွမဟုတ္ပါပဲတတ္စြမ္းသမွ် ေလးေရးၾကည့္တာ ျဖစ္ျပီးရွဳတ္ေထြးခဲ့ေသာ္ အမွားအယြင္းမ်ားေတြ႔ခဲ့ေသာ္ နားလည္ေစခ်င္ပါသည္)
က်ေနာ့္အျမင္တြင္ စာေရးသူတဦးသည္သူ႕ခံစားခ်က္အတုိင္းစာဖတ္သူသိျမင္ႏုိင္ရန္အားထုတ္လုိပါေသာ္လည္း ဖန္တီးမႈအပုိင္းတြင္ၾကားခံဘာသာစကား၏ကန္႔သတ္မႈအျပင္သူ႔ခံစားခ်က္မွသည္အႏုပညာပစၥည္းတခုျဖစ္လာ
သည္ထိ ျဖတ္သန္းသည့္အဆင့္မ်ားတြင္ပင္လြတ္က်က်န္ခဲ့ႏုိင္ပါေသးသည္။ (ေအာ္ဒီေန႔အင္းလ်ားကေလေတြေမႊးပါတယ္
မွတ္တယ္ ျမၾကာျဖဴလာတာကုိး...ဆုိသည့္တင္ေအာင္နီကာတြန္းစာသားကုိ ကုိးကားျပပါရေစ။ အခန္႔မသင့္ရင္သူ႔ဆုိလုိရင္း
ကေနေ၀့ထြက္သြားမလားပဲ)
ဖန္တီးမႈ၏ျပင္ပတြင္မူ (စာဖတ္သူလက္ထဲေရာက္သြားသည့္အခါ) အႏုပညာတခုကုိခံစားသူကဘယ္ပုံ
ခံစားသည္ဆုိသည့္အခ်က္မွာ စာဖတ္သူ၏ဘ၀ျဖတ္သန္းမႈ အေတြ႔အၾကဳံ ဆည္းပူးေလ့လာမႈ ႏွင့္ အႏုပညာလက္ရာကုိ အရသာခံလုိစိတ္တုိ႔ကုိလည္းထဲ့သြင္းစဥ္းစားရပါေတာ့မည္။
Bob Perelman က china ကဗ်ာကုိ တရုတ္တန္းမွာလမ္းေလွ်ာက္သြားရင္း တရုတ္ျပည္တြင္ ရုိက္ထားသည့္ ဓါတ္ပုံအယ္ဘမ္တခုကဓါတ္ပုံမ်ားကုိၾကည့္မိျပီးေရးခဲ့သည္ဟုဆုိသည္။ ဂ်ိမ္းဆင္ကသူ႔ေ၀ဖန္စာကုိအဲဒီအခ်က္
ကုိသိျပီးမွေရးတာျဖစ္ေသာ္လည္း က်ေနာ္ကကဗ်ာဖတ္ျပီး ဆုိေနက်သီခ်င္းကဗ်ာကုိသတိရသြားစဥ္က
ဒီအေၾကာင္းမသိရေသးပါ။ ေျပာခ်င္တာက ဖန္တီးသူဘက္တြင္ ပဲလ္မင္းကဓါတ္ပုံေတြကုိၾကည့္ျပီး သူထင္ရာေရးသြားတာလား။သူ႔ရွိရင္းစြဲ ပုဂၢလိကခံစားခ်က္မ်ားႏွင့္ထင္ဟပ္ညွိႏွဳိင္းေရးသြားတာလား ဆုိတာကေတာ့ သူသာသိေပမည္။ ဖတ္သူက်ေနာ့္ဘက္တြင္မူ ဒီကဗ်ာကုိဘယ္လုိအဆက္အစပ္ေတြနဲ႔
ဘယ္ပုံေရာက္ေအာင္ခံစားမိသြားသည္ဆုိတာကအျခားအပုိင္းတပုိင္းျဖစ္ေနသည္။ ဒီအထဲ ကဗ်ာဆရာကLP
ကဗ်ာဆရာျဖစ္ျပီး ဘာသာစကား၏ေန႔စဥ္ဘ၀အေပၚလႊမ္မိုးခ်ယ္လွယ္မႈမ်ားေပၚတန္ျပန္လုိသူျဖစ္ေနသည္။
အႏွစ္ခ်ဳပ္လွ်င္မီဒီယံကေတာ့သုံးရဦးမည္။ မီဒီယံကုိမသုံးခ်င္သည့္ Conceptualist မ်ားလည္းရွိပါသည္။ အိမ္သာကမုတ္ၾကီးျပပြဲတင္တာေတြလည္းရွိပါမည္။ ၾကဳိက္သူမ်ားၾကဳိက္ျပီးကဲ့ရဲ႕သူမ်ားလည္းရွိၾကသည္ပင္။
ၾကားခံမၾကဳိက္လုိ႔ လူကုိယ္တုိင္သရုပ္ေဆာင္ျပသည့္ performance ေတြလည္းရွိသည္။ သုိ႔သာ္ဒီမွာလည္းလူက
ၾကားခံျဖစ္ရသည္။ ဒါက Material ပုိင္းဆုိလွ်င္ processing မွာလည္းေျပာခဲ့သလုိထြက္က်သြားႏုိင္တာေတြရွိ
သည္။ ေနာက္ဆုံး end user ကလည္းသူ႔လုပ္ပုိင္ခြင့္ေတြအျပည့္ရွိေနသည္မဟုတ္ပါလား။ ဖြဲ႔ထုံးျပသနာကစာေပ
မွာသာမဟုတ္။ ဂီတမွာလည္းသံဆန္းဆုိေတာ္ေတာ္နဲ႔နားမ၀င္ပါ။
အႏုပညာလက္ရာတရပ္ကုိခံစားသည့္အခါခံစားဖုိ႔လုိလုိလားလားရွိဖုိ႔လည္းလုိ။ ကုိယ့္ခံစားမႈအေလ့အက်င့္
ႏွင့္မယဥ္ပါးေသးလွ်င္သည္းခံဖုိ႔လည္းလုိ။
တေန႔ျပီးတေန႔အေၾကာင္းအရာမ်ားအေျပာင္းအလဲတြင္ပုံသဏန္ကလည္းရုန္းမည္။
ပုံသဏန္ေျပာင္းလွ်င္အဓိပၸါယ္လည္းအသစ္ျဖစ္မည္။ မေဟာင္းခင္ထိေတာ့သစ္မည္ေပါ့။
သစ္တာမၾကဳိက္ရင္မေဟာင္းမိေစဖုိ႔လုိမည္။
အႏုပညာနဲ႔ Reality ရွာတာပါဆုိရင္ ပရမတ္ကုိ ပညတ္နဲ႔ဖမ္းတာ မွားမွန္ က်ေနာ္လည္းမေ၀ဖန္
ရဲပါေလ။

Sunday, March 15, 2009

ရႊင္ျပဳံး

ဒီေန႔ေမးေတြစစ္ျပီးဖ်က္သင့္တာဖ်က္ သိမ္းသင့္တာသိမ္း ျပန္သင့္တာျပန္ ေတြလုပ္ရင္း
သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ပုိ႔ထားတဲ့ ဟာသေလးေတြထဲကေကာင္းမယ္ထင္တာေတြ မဖ်က္ခင္
ဘာသာျပန္မိတယ္ ခုဒါကုိေ၀မွ်တာပါ

မိန္းမ။ ။ေယာကၤ်ားေတြမ်ားတခုခုေျပာလုိက္။နားတဖက္က၀င္ျပီးတဖက္ကျပန္ထြက္လာ
တာပဲ
ေယာကၤ်ား။ ။မိန္းမေတြက်တမ်ဳိးကြ။ ေျပာလုိက္ရင္နား၂ဘက္စလုံးက၀င္သြားျပီးပါးစပ္က
ျပန္ထြက္လာေရာ

ေကာင္မေလး။ ။ကုိသက္ကေျပာေတာ့ငါ့ကုိေခ်ာတယ္တဲ့။ ဖုိးခ်ဳိကေတာ့ရုပ္ဆုိးလုိက္တာတဲ့
နင္ေကာဘယ္လုိထင္လဲ
ေကာင္ေလး။ ။အင္း၂မ်ဳိးလုံးနဲနဲစီမွန္တာပဲ။ နင္က ေခ်ာေခ်ာေမာေမာကုိရုပ္ဆုိးတာ

ဆရာ။ ။သူမ်ာစိတ္မ၀င္စားတဲ့အထိစကားေတြေျပာေနတာဘယ္လုိလူမ်ဳိးလုိ႔ထင္လဲ
တပည့္။ ။ေက်ာင္းဆရာပါ

ဆရာ။ ။ေမာင္လွ မင္းစကားမ်ားလွခ်ည္လား
ေမာင္လွ။ ။မ်ဳိရုိးလုိက္တာပါဆရာမ
ဆရာ။ ။ဘာေျပာတယ္
ေမာင္လွ။ ။အဖုိးကလမ္းေဘးေစ်းသည္။ အေဖကေက်ာင္းဆရာပါ
ဆရာ။ ။မင္းအေမကေကာ
ေမာင္လွ။ ။သူကမိန္းမပါ

လူနာ။ ။ဆရာ က်ေနာ့္အေျခအေနေကာင္းမယ္မလား
ဆရာ၀န္။ ။ရာႏွဳန္းျပည့္ေကာင္းေစရမယ္။ မွတ္တမ္းေတြအရဆုိရင္ဒီေရာဂါက
ဆယ္ေယာက္မွာကုိးေယာက္ေတာ့သြားတာပဲ။
က်ဳပ္အတြက္ဒါ၁၀ေယာက္ေျမာက္။ မပူနဲ႔ ေရွ့ကကုိးေယာက္သြားျပီ

ဆရာ။ ။ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ဟာသူ႔အေဖရဲ႕ခ်ယ္ရီပင္ကုိခုတ္ျပီးသူခုတ္မိတာ၀န္ခံခဲ့တယ္
သူ႔အေဖကဘာလုိ႔အျပစ္မေပးတာလည္းသိလား
တပည့္။ ။ေဂ်ာ့လက္ထဲမွာပုဆိန္ကုိင္ထားတုန္းပဲေလ

ဘေလာ့ဖတ္သူ။ ။ခင္ဗ်ားကဟာသေတြေကာေရးလား
ဘေလာ့ဂါ။ ။မင္းဘေလာ့ကရယ္ရသားပဲေျပာရင္ဟာသေတြေၾကာင့္လုိ႔ေျဖလုိ႔ရတာေပါ့

Wednesday, March 11, 2009

ေနာက္ဆက္တြဲေန႔မ်ား.......... ၂

System of signs ကုိ structure လုိ႔ ေဆာဆူးကြယ္လြန္ျပီးေတာ့နာမည္ေပးတယ္။
Sign ကေကာဘာကုိဆုိတာလဲ။ သူက word စကားလုံးတလုံးပဲ။ ေရ ဗ်ာ water ဒါဟာ sign တခု။ ျပီးေတာ့
ဒါဟာ form ။ အဲဒီမွာ ၂ပုိင္းရွိေနတယ္။ ေရ ဆုိတဲ့စကားလုံးကတခု။ ေရလုိ႔သိလုိက္တဲ့အသိကတခု။
ဒီ၂ခုကုိ structuralism က signifier နဲ႔ signified လုိ႔ခြဲလုိက္တယ္။ sign ကုိ၂ မ်ုဳိးခြဲတာ။ အညႊန္းနဲ႔ အညႊန္းခံေပါ့။
ပထမမွာစကားလုံးနဲ႔ အသိၾကားကအဆက္အစပ္က အတိအက်မေျပာႏုိင္ဘူး။ ၾကာလာေတာ့ဒါဟာ ဓေလ့တခု သုိ႔ စည္း တခုျဖစ္လာတယ္။ arbitrary ကေန convention ျဖစ္လာတယ္။
ျပီးေတာ့ ေရ အစား ဘီယာ လုိ႔ေျပာရင္ sign ေျပာင္းသြားသလုိ meaning လဲေျပာင္းသြားတယ္။
ဆုိေတာ့ ပုံသဏန္ေျပာင္းေတာ့ အဓိပၸါယ္ ပါလုိက္ေျပာင္းတယ္။ sign တခုနဲ႔တခုမတူရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကအဓိပၸါယ္
ကုိကြဲေအာင္လုပ္လုိက္တယ္။ ျခားနားျခင္းကအဓိပၸါယ္ကုိျဖစ္ေစတာ။ အဓိပၸါယ္ကုိက်ေနာ္တုိ႔လုပ္ေနတာမဟုတ္ဘူး။
ေရွ႕မွာပုံသဏန္နဲ႔အဓိပၸါယ္ကခ်ိတ္ျပီးပါလာတယ္လုိ႔ဆုိခဲ့တယ္။ (bounding up လုိ႔ေျပာတယ္)။
structure ကအဓိပၸါယ္ကုိ ျဖစ္ႏုိင္ေစတယ္ (possible) ဆုိတာနဲနဲေတာ့ရွင္းလာျပီ။
ေဆာဆူးကုိဒီေလာက္နဲ႔ရပ္လုိက္ရင္ဒါေလးမ်ားဗမာေဆးစားလုိ႔ခင္ဗ်ားကေျပာမယ္။
သူကတဆင့္ထပ္တက္တယ္။ သစ္ပင္ဆုိပါေတာ့။ အဲဒီစကားလုံးကေန သစ္ပင္ဆုိတဲ့အသိက reality ကုိသိတာ
မဟုတ္ဘူး။ သစ္ပင္ဟာျပင္ပေလာကမွာဘယ္အရာ၀ထၳဳတခုကိုကုိယ္စားျပဳမလဲ။ ဒီအသိက
သရက္ပင္ မာလကာပင္ စသည္ျဖင့္အစုအေ၀းတခုရဲ႕ concept ကုိသိလုိက္တာ။
အစစ္အမွန္မဟုတ္ဘူး။ တခါ ျမင္းဆုိတဲ့စကားလုံးပဲရွိျပီး ျမည္းဆုိတဲ့စကားလုံးသာမရွိခဲ့ရင္
ျမည္းေတြ႕တုိင္းျမင္းလုိေကာင္လုိ႔ ေျပာေတာ့ပဲ။ ခ်ဳပ္လုိက္ေတာ့လူတေယာက္ရဲ႕အသိ
အျမင္နဲ႔ ခံစားမႈေတြကုိ သူမေမြးဖြားခင္ရွိခဲ့တဲ့ ဘာသာစကားက ကန္႔သတ္ခဲ့တယ္။ အစစ္အမွန္တရားကုိ လူဟာ
ဘာသာစကားတဆင့္ခံနဲ႔ပဲခ်ဥ္းကပ္ရတယ္ဆုိတဲ့ေကာက္ခ်က္ကုိေရာက္လာပါတယ္။

ဆက္ဦးမွာပါ

Sunday, March 8, 2009

ေနာက္ဆက္တြဲေန႔မ်ားေရာင္းရန္ရွိသည္ (သုိ႕)........

ေန႔မ်ားေရာင္းရန္ရွိသည္ကုိတေယာက္ကမွတ္ခ်က္ေပးလာပါတယ္။
အဲဒီမွာ စာေပအႏုပညာရဲ႕အလုပ္လုပ္ပုံ နဲ႔ အႏုပညာဖန္တီးမႈမွာ မီဒီယံ ရဲ႕
အေနအထားေတြပါလာပါတယ္။
ေျပာရရင္ ဂ်ိမ္းဆင္ကုိ ကုိးကားရာမွာ china ကိုက်ေနာ္ေဖာ္ျပခ်င္တဲ့ရည္ရြယ္ရင္းကေန
လုိသေလာက္ယူခဲ့တယ္။ ျပီးေတာ့ ေနာက္ကဗ်ာတပုဒ္ေရးျဖစ္ပုံကုိ အရင္စိတ္အခံမ်ား
နဲ႔ဆက္စပ္ၾကည့္ခဲ့တယ္။ ခုမွတ္ခ်က္ကုိၾကည့္ျပီး အရင္ကလည္းေရးခ်င္တဲ့အေၾကာင္းအရာ
တခုကုိသြားဖုိ႔လုပ္ၾကည့္တယ္။ က်ေနာ္ေရးတာၾကဳိက္ရင္မွတ္ခ်က္ေပးတဲ့ဆရာေလးကုိေက်းဇူးတင္ရေအာင္ပါ။
ကဲ....
ဆရာေဇာ္ဂ်ီရဲ႕ဖန္ျပာခြက္နဲ႔ေက်ာက္စက္ေရကစၾကည့္ရေအာင္။
ခင္ဗ်ားလည္းသိတယ္။ ဒါပုံသဏန္နဲ႔အေၾကာင္းအရာအေၾကာင္းေျပာတာ။
ဒီႏွစ္ခုညီညြတ္ဖုိ႔လုိတယ္ဆုိတာ။ form နဲ႔ content ဘာပုိအဓိကက်သလဲေျပာၾကရင္
ဖန္ျပာခြက္နဲ႔ေက်ာက္စက္ေရကုိညြန္းက်ေတာ့တာပဲ။ မမွားႏုိင္ဘူးကုိး။
ေကာင္းျပီ က်ေနာ္တုိ႔ကင္မရာတလုံးကုိ ကုန္သည္ၾကီးမ်ားဟုိတယ္ေပၚကေန
ဆူးေလဘုရားလမ္းေပၚတေနရာကုိအေသေထာင္ထားမယ္။ ေနာက္ေန႔မွာအဲဒီအေခြျပန္ၾကည့္
ခင္ဗ်ားနာရီ၀က္ေလာက္ၾကည့္ျပီးရင္ေတာ္ပါေတာ့ေအာ္မွာပဲ။
ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ။ နာရီ၀က္အတြင္းမွာဦးထုပ္၁၀လုံး။ ကားအစီး၅၀။ လူ ၇၃ ေယာက္ စသည္ျဖင့္
ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ အဲဒီထဲကမွ အတြဲ၁တြဲေနာက္ကုိေတာက္ေလွ်ာက္လုိက္ရုိက္မယ္။
ေရွ႕က ေနာက္က အတြဲကပန္းျခံထဲထုိင္ေနရင္ ဟုိးတိုက္အျမင့္တေနရာက ကင္မရာေထာင့္ေတြ
ေျပာင္းမယ္ ကစားမယ္ ဆုိပုိစိတ္၀င္စားဖုိ႔ရွိလာမယ္။ ဘာလုိ႔လဲ form ၀င္လာတာကုိး။
အႏုပညာမွာ အေၾကာင္းအရာေကာင္းရင္ျပီးတာပဲနဲ႔ရပ္ေနလုိ႔မရဘူး။ (နာမည္ၾကီးမင္းသားမင္းသမီးအတြဲကုိ ေနာက္ကလုိက္ျပီးတခ်ိန္လုံးရုိက္ ၾကည့္လုိ႔ေကာင္းမလား) ပုံသဏန္ကုိလည္းဂရုစုိက္ရတယ္။
သုိ႔ေပသည့္ စာဖတ္သူတေယာက္ကုိ form တုိ႔ structure တုိ႔သြားေျပာရင္ၾကဳိက္မွာမဟုတ္ဘူး။
သူတို႔စာဖတ္တာ သုိ႕မဟုတ္ရုပ္ရွင္ၾကည့္တာဟာ ဒါေတြကုိေလ့လာဖုိ႔မဟုတ္ဘူး။
သုိ႔ေသာ္ေျပာခဲ့သလုိ form ကုိေရွာင္လုိ႔မရဘူး။
ဒါဆုိ structure ဆုိတာကေကာဘာျဖစ္မလဲ။ နဲနဲဆက္ၾကရေအာင္။
Structure က form ထက္ပုိအေျခခံက်တယ္။ form ကအဓိပၸါယ္နဲ႔တြဲလာတယ္။ Structure က်ေတာ့
အဓိပၸါယ္ ကုိ possible ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးတယ္ဆုိတယ္။ ဒီေတာ့ရွင္းဖုိ႔လုိလာျပီ။
ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့က်ေနာ္တုိ႔က အဓိပၸါယ္ကုိ ကုိယ္တုိင္လုပ္တယ္ထင္ထားတာကုိး။
Structuralism ကုိ ဆြစ္ဘာသာေဗဒပညာရွင္ ဖာဒီနန္ေဆာဆူး ကစခဲ့တယ္။
သူ႔အရင္ပညာရွင္ေတြက ဘာသာေဗဒကုိသမုိင္းနဲ႔ယွဥ္ျပီးေလ့လာတယ္။ ဥပမာ Eat ဆုိတာက စားတာ။
ဒီစကားလုံးဟာ လက္တင္ဘာသာက Ear ကေနလာျပီး ဘယ္သုိ႔ဘယ္ပုံေျပာင္းတယ္ စသည္ျဖင့္ေပါ့
ဂ်ာမာန္မွာဘယ္လုိသုံးတယ္။ ျပင္သစ္ဘာသာနဲ႔ေရာျပီးဘာညာေပါ့ ဒီအေရြ႕နဲ႔အဆက္အစပ္ကုိရွာၾကတာ။
တခ်ဳိ႕ပညာရွင္ေတြက သဒၵါကုိအာရုံက်တယ္။ ဒီစကားလုံးကနာမ္ ျပီးေတာ့ ful ေပါင္းလုိက္ရင္ နာမ၀ိေသသန။
ေဆာ့ဆူးကတမ်ဳိး။ သူကလုံး၀ကြဲသြားတယ္။ သူကဘာသာစကားအားလုံးရဲ႕တည္ေဆာက္ပုံစနစ္ကုိသိဖုိ႔ၾကဳိးစား
တာ။ ေနာက္ပုိင္းမွာဒါကုိ system of sign (structure) ဆုိျပီးေခၚၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆာဆူးက structure
ဆုိတဲ့စကားလုံးကုိသုံးခဲ့တာေတာ့မဟုတ္ဘူး။

ဆက္ဦးမွာပါ