မီးလား၊ ပန္းလား။ နီရဲေသာဘာသာစကား၏ေျခရာ

Structuralism မွာတုန္းက signifier နဲ႔ signified အေၾကာင္းေျပာၾကတယ္။ ျမင္းလုိ႔ေျပာလုိက္ေတာ့ ျမင္းဆုိတဲ့စကားလုံးနဲ႔ ျမင္းလုိ႔ကုိင္တြယ္ညႊန္ျပလုိ႔ရတဲ့ျပင္ပကသက္ရွိ၊(အရာ၀ထၳဳစသည္)တခုနဲ႔ဆုိျပီး အညႊန္းနဲ႔ အညႊန္းခံ ကုိနားလည္ခဲ့တယ္။ ဒါတင္မက ထုိႏွစ္ခုၾကား အဆက္အစပ္မဲ့ပုံကုိပါသိခဲ့ၾကတယ္။ ဘယ္သူကမွ ျမင္းကုိဘာလုိ႔ျမင္းလုိ႔ေခၚရသလဲမသိသလုိေမးလည္းမေမးခဲ့ၾကဘူး။ ျပီးေတာ့ ျမန္မာကျမင္းလုိ႔ေျပာျပီး အဂၤလိပ္က Horse လုုိေျပာတာ အတူတူပဲ။ ငါတုိ႔ဒီတိရိစာၦန္ကုိျမင္းလုိ႔ေခၚတာ သူတုိ႔ Horse လုိ႔ေခၚတာထက္ပုိသင့္ေတာ္တယ္ဆုိတာမ်ဳိးဘယ္သူကမွ မႏွဳိင္းယွဥ္ခဲ့ၾကဘူး။ ဆုိလုိတာက ဘာသာစကားနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔က်ေနာ္တုိ႔ဟာ ကုိယ့္ဘာသာစကားနဲ႔ကုိယ္ သီးျခားယုံၾကည္မွဳရွိခဲ့ၾကတယ္။ ျမန္မာကထြက္တဲ့သစ္ကႏုိင္ငံျခားသစ္ေတြထက္ပုိေကာင္းတယ္လုိ႔ေျပာေပမဲ့ ျမန္မာလုိကၽြန္းသစ္လုိ႔ေခၚတာ အဂၤလိပ္လုိ teak လုိ႔ေခၚတာထက္ပုိသဘာ၀က်တယ္လုိ႔ဘယ္သူမွမႏွဳိင္းယွဥ္ၾကဘူး။ အဆက္အစပ္မဲ့တယ္ဆုိေပမဲ့ မံမံ ဆုိေတာ့စားစရာေပါ့။ အီးအီးဆုိေတာ့ရြံစရာေပ့ါ။ သားသား ဟုိအေကာင္ဘာေကာင္လဲေျပာလုိက္စမ္းဆုိေတာ့ ေၾကာင္ေပါ့၊ ေခြးေပါ့။ ဒီေကာင္ေလးအတတ္ျမန္လုိက္တာေပါ့။ ဆုိေတာ့ ဘာသာစကားရဲ႕သတ္မွတ္ခ်က္ ေတြေပၚမွာ အားလုံးသက္ေတာင့္သက္သာရွိစြာသဘာ၀အေလွ်ာက္သင္ယူ လက္ခံႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။
ေရွ႕မွာတုန္းကက်ေနာ္တုိ႔ဘာသာစကားနဲ႔အဓိပၸါယ္အေၾကာင္းေျပာေတာ့အဓိပၸါယ္ကိုက်ေနာ္တုိ႔လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ေျပာခဲ့တယ္။ အဓိပၸါယ္ဆုိတာျခားနားျခင္းကျဖစ္လာတာလုိ႔ေျပာခဲ့တယ္။ နမူနာတခုေလာက္ျပန္ ၾကည့္ၾကရင္ ဥပမာ မီးပြိဳင့္မွာမီးနီတဲ့အခါက်ေနာ္တုိ႔ရပ္ၾကရတယ္။ ဒီလုိမီးနီရင္ရပ္ဆုိတဲ့အသိဟာ သူ႔ခ်ည္းရပ္တည္ေနတာေတာ့မဟုတ္ဘူး။ မီ၀ါနဲ႔ မီးစိမ္းနဲ႔ဆက္စပ္ျပီးရလာတဲ့အဓိပၸါယ္ပဲ။ မတူလုိ႔ျဖစ္လာရတဲ့ အဓိပၸါယ္ပဲ။ စကားလုံးတခု၊ စာသားတခုဟာ သူ႔ခ်ည္းအဓိပၸါယ္မရွိဘူး။ မီးနီကိစၥမွာ သုံးပြင့္ဆုိင္ Structure တခုကေနအဓိပၸါယ္ကုိထုတ္ေပးလုိက္တာ။ အနီဆုိတာ ရပ္ဆုိတာမ်ဳိးအျမဲယူလုိ႔ဘယ္ျဖစ္ေတာ့မလဲ။ စိန္ပန္းအနီဟာေလာကအပူကုိအံတုတဲ့အဓိပၸါယ္ျဖစ္လာႏုိင္တယ္၊ ႏွင္းဆီအနီဟာ ခ်စ္ျခင္းရဲ႕ရဲရင့္မွဳျဖစ္လာႏုိင္တယ္။ စကားလုံးေတြဟာမတည္ျငိမ္ဘူး။ အခ်ိန္အလုိက္ ေနရာအလုိက္ အဓိပၸါယ္ေတြ ေျပာင္းေနတယ္။ ဘာသာစကားဆုိတာက သူ႔အရင္ရွိေနတဲ့အရာေတြကုိဖြင့္ဆုိဖုိ႔ေပၚလာတာ ဆုိေပမဲ့ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ အစစ္အမွန္တရားကုိေဖာ္ျပဖုိ႔ရာမစြမ္းသာဘူး။ လူနဲ႔တကယ့္အစစ္အမွန္တရားၾကားမွာ ဘာသာစကားနဲ႔အျမဲကာစီးထားျခင္းခံရတယ္လုိ႔ ေျပာဖုိ႔ျဖစ္လာတယ္။

ဒီေတာ့ သူ႔တည္ေဆာက္ပုံစံနစ္ကုိနားလည္ဖုိ႔လုိတယ္။ မိမိကုိယ္ကုိယ္ နဲ႔ ကမာၻၾကီးကုိ နားလည္ဖုိ႔ဆုိတာ ဘာသာစကား ဟာအခ်က္အခ်ာပဲလုိ႔ Structuralist ေတြကယူခဲ့ၾကတယ္။ ဘာသာစကားကုိအဓိကထားတဲ့အခ်က္ကုိ Poststructuralist ေတြကဆက္ယူခဲ့ၾကပါတယ္။ Structuralism မရွိရင္ Post structuralism ဆုိတာလည္းမရွိႏုိင္ဘူး။ သူတုိ႔ဟာ ခက္ရင္းရဲ႕ခြႏွစ္ဘက္ပဲ။ သုိ႔ေပမဲ့ ဒီႏွစ္ခုအဓိကကြဲလြဲခ်က္ကလည္း ဘာသာစကားေပၚမွာပဲရွိေနတယ္။
ဘာသာစကားဟာထင္သေလာက္မရုိးစင္းဘူး။ သူ႔မွာထူးျခားခ်က္ေတြရွိတယ္။ ေမာင္ခ်စ္ရဲ႕ ျမင္းက ဒီရြာမွာေတာ့ အေခ်ာဆုံးပဲ အေျပးႏုိင္ဆုံးပဲလုိ႔ ဘာသာစကားကုိသုံးျပီးရွင္းျပႏုိင္တယ္။ ျမဳိ႕တက္ေတာ့ငါ့ေကာင္ေရ လုိင္းကားေတြေမာင္းတာကေသာက္က်ဳိးနဲျမန္တာကလားလုိ႔လဲပဲ ဘာသာစကားကုိသုံးျပီးရွင္းျပႏုိင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာသာစကားတခုအေၾကာင္းကုိ ဘာသာစကားမသုံးပဲ ဘာနဲ႔ရွင္းျပလုိ႔ရမလဲဆုိေတာ့ အင္းဒါေတာ့အဲ လုိ႔ေျပာရေတာ့တယ္။ ျမင္းကုိ ဒါမွမဟုတ္ ကားကုိ သူ႔အျပင္ဘက္ထြက္ျပီး ၾကည့္ျပီး ေျပာျပ ရွင္းျပႏုိင္ေပမဲ့ ဘာသာစကားကုိသူ႔အျပင္ဘက္ကၾကည့္ျပီးေျပာလုိ႔မရဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ဟာပိတ္မိေနတယ္၊ ဒါေပါ့ ဘာသာစကားထဲမွာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ဟာ Structure ေတြကုိျမင္ျပီးနားလည္ ေနတာမဟုတ္ဘူးတဲ့။ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ Structure ထဲမွာေနေနရတာတဲ့။ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ ဘာသာစကားကုိအသုံးျပဳဖုိ႔အတြက္ သူကတည္ေဆာက္ထားတဲ့စံနစ္ရဲ႕ထိမ္းခ်ဳပ္မွဳကုိခံလုိက္ရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဟာကုိယ္ေျပာခ်င္တဲ့ စကားရဲ႕အဓိပၸါယ္ကုိမထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဘူး။ ကုိယ္ေရးခ်င္တဲ့စာသားရဲ႕အဓိပၸါယ္ကုိမထိမ္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ကဘာသာစကားကုိသံုးေနတာမဟုတ္ဘူး။ ဘာသာစကားကလူကုိသုံးေနတာလုိ႔ဆုိတယ္။ ဒီေတာ့ ဘာသာစကားကုိ ကရိယာတန္ဆာပလာအျဖစ္သုံးျပီးအႏုပညာကုိဖန္တီးေနတယ္ဆုိတာက ဒါရီဒါ ေျပာခ်င္တာနဲ႔လြဲေနတယ္လုိ႔ေျပာမယ္ဆုိေျပာႏုိင္တယ္ေပ့ါ။
သူေျပာတဲ့အတုိင္းျပန္ေျပာရရင္ Il n’y a de hors-texte (there is nothing outside text) ေပါ့။ စာသားရဲ႕အျပင္မွာဘာမွမရွိဘူးတဲ့။ ဒီလုိေျပာင္းလာတာ Post structuralism အျမင္ျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ ဒါရီဒါ (Jacques Derrida 1930-2004) ရဲ႕အယူအဆျဖစ္ျပီး သူ႔ရဲ႕ Of Grammatology (1967) မွာ Deconstruction ဆုိတဲ့စကားလုံးကုိစတင္မိတ္ဆက္အသုံးျပဳခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္သူျမင္တဲ့ အေဆာက္အအုံလြန္၀ါဒ ဟာ Deconstruction လုိ႔လည္းလူသိမ်ားတယ္။ Structuralism သမားေတြရဲ႕ တည္ေဆာက္ပုံစံနစ္ေတြကုိ ျပန္ျပီးပုိင္းျဖတ္ၾကည့္လုိ႔မုိ႔ Deconstruction လုိ႔သုံးတာျဖစ္ျပီး ဒါရီဒါ နဲ႔ Deconstruction ဟာခြဲလုိ႔မရေအာင္ ျဖစ္လာခဲ့ရတယ္။

KZေက