Saturday, January 23, 2010

သက္မွတ္ခ်က္၊အခ်ိန္ကာလႏွင့္ျမန္မာ့ပုိမုိလူ႔အဖြဲ႔အစည္း

ကုိလူ။ ။က်ေနာ္နဂုိက ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ကုိ၀ါဒတခုလုိ႔ထင္ထားတာဗ်။ မာ့က္စ္၀ါဒလုိေပါ့။
ကုိမူ။ ။မဟုတ္ဘူး။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ဆုိတာခုေခတ္ျဖစ္ေနတာေတြ၊ ခုကုိလက္ေတြ႔ဘ၀ထဲေတြ႔ျမင္ေနရတာေတြ။ လူေပၚမူတည္ျပီးအယူအဆေတြ၊ လက္ခံပုံေတြ ကြဲႏုိင္တာမ်ဳိးပါ။ မာ့က္စ္ မွာက်ေတာ့ လူ႔သမိုင္းဆုိတာ လူတန္းစားတုိက္ပြဲပဲ။ စီးပြားေရးကအဆုံးအျဖတ္ေပးတဲ့အစိတ္အပုိင္းတခုျဖစ္မယ္္။ အလုပ္သမားလူတန္းစားလြတ္ေျမာက္ ဖုိ႔ဆုိတာ အရင္းရွင္စံနစ္ကုိဖ်က္သိမ္းျပစ္ရမယ္။ ဒီအေျခခံကေနလြဲသြားရင္မာ့က္စ္ကုိ နားလည္ပုံလြဲေနတယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္တယ္။ ပု႔ိစ္ေမာ္ဒန္မွာက်ေတာ့ခုလုိတိတိက်က်ဘာကုိေျပာရမလဲဆုိတာေမးလာရင္ေျဖရခက္မယ္။
ကုိလူ။ ။ဒါဆုိခင္ဗ်ားခုေျပာေနတာေတြကမေသခ်ာဘူးေပါ့။
ကုိမူ။ ။ခုက်ေနာ္္ေျပာခဲ့တာေတြဟာ တကယ္ေတာ့ Jameson ရဲ႕အယူအဆေတြပါ။ အဓိကအေနနဲ႔ Fredric Jameson’s Interpretation of Postmodernism ဆုိတဲ့ ေကာ္လုိရာဒုိတကၠသုိလ္က Religious Studies ပါေမာကၡ Ira Chernus ရဲ႕ စာတမ္းကုိအေျခခံျပီးေျပာၾကည့္တာ။ တျခားဟုိနဲနဲဒီနဲနဲ ဖတ္ထားတာေလးေတြ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြ ပါသြားတာေတာ့ရွိတာေပါ့ေလ။ Chernus ကလည္း ဂိ်မ္းဆင္ရဲ႕ Postmodernism, or the Cultural Logic of Late Capitalism ကုိအေျခခံျပီး အက်ဥ္းျပန္ေရးထားစိစစ္ထားတာပါ။ မူရင္းဂ်ိမ္းဆင္ရဲ႕အေရးအသားမွာေတာ့ အေၾကာင္းအရာပုိစုံတာေပါ့။ ဗင္ဂုိးနဲ႔အင္ဒီ၀ါးဟုိး ပန္ခ်ီကားေတြ ေနာက္ပုိင္းဓါတ္ပုံေတြ ႏွဳိင္းယွဥ္ျပီးေခတ္ေတြကုိေ၀ဖန္တာ၊ ဘာသာစကားကဗ်ာေတြကိုေဆြးေႏြးတာ ခ်ဥ္းကပ္တာ၊ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ဗိသုကာလက္ရာေတြ၊ ဗီဒီယုိ၊ ရုပ္ရွင္၊ ေပါ့ပ္ယဥ္ေက်းမွဳ စုံတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ အေရးအသားက က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ နားလည္ရခက္ေနပါတယ္။ သိခ်င္လြန္းလုိ႔ဆက္စပ္သမွ်လုိက္ရွာေတာ့ Chernus ကုိေတြ႔တယ္။ အဲတာေလး ခုျပန္ေျပာၾကည့္တာပါ။ က်ေနာ္ကပညာရွင္မဟုတ္၊ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ကြ်မ္းက်င္သူလည္းမဟုတ္ပါဘူး။
ကုိလူ။ ။ဒါၾကြားစရာလားဗ်ာ။ ဟုတ္ျပီဒါကတပုိင္း၊ ခင္ဗ်ားေျပာတယ္၊ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ဆုိတာခုျဖစ္ေနတာဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံမွာခုျဖစ္ ေနတာဟာ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္ထဲေရာက္ေနျပီေျပာႏုိင္သလား၊
ကုိမူ။ ။ခက္တာကယွဥ္ေျပာလုိ႔မရတာပါ၊ အေနာက္ကသူေတြကသူတုိ႔ျဖတ္သန္းပုံ၊ ယဥ္ေက်းမွဳ အေတြးအေခၚနဲ႔သူတုိ႔ေရာက္ေနတဲ့ေနရာတခုအေၾကာင္းေျပာတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔က တုိက္ရုိက္ဆြဲကပ္ၾကည့္လုိ႔မရႏုိင္ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြက်ေနာ္တုိ႔ခံစားၾကည့္လုိ႔ရႏုိင္တာေတြရွိေပမဲ့ ဂ်ိမ္းဆင္ကပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ဆုိတာ အရင္းရွင္ေခတ္ေႏွာင္းဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ဘယ္အရင္းရွင္စံနစ္ကုိ ဘယ္လုိေႏွာင္းရမလဲ။ ေခတ္ကာလအပုိင္းအျခားကုိတည္ျပီးကုိယ့္ဆီကသြင္ျပင္လကၡဏာကုိေျပာရမလား၊ သေဘာတရားနဲ႔သတ္မွတ္ခ်က္ကုိတည္ျပီး ေခတ္ကုိပုိင္းရမလား စဥ္းစားဖုိ႔ျဖစ္လာတယ္။
ကုိလူ။ ။သုိ႔ေပမယ့္ သူ႔ေယဘူယ်သတ္မွတ္ခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ မီဒီယာ၊ ေၾကာ္ျငာ၊ ႏုိင္ငံစုံေကာ္ပုိေရးရွင္းတုိ႔ဆုိတာေတြက အျပည့္အ၀မဟုတ္ေပမဲ့ တစိတ္တပုိင္းေတာ့ရွိေနတယ္ေနာ္။ ျပီးေတာ့ ဂလုိဘယ္ေခတ္ဆုိေတာ့ ကုိယ့္အကန္႔နဲ႔ကုိယ္ခြဲေျပာရခက္ႏုိင္တာေတြလည္းရွိမယ္ေနာ္။
ကုိမူ။ ။ ေခတ္မွီနည္းပညာသုံး မီဒီယာ၊ အင္တာနက္၊ မုိဘုိင္းဖုန္း၊ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ပုံရိပ္ေတြက အားနည္းေနပါေသးတယ္။ ရန္ကုန္ျမဳိ႕ေဟာင္းၾကီးမွာကုိပဲ လုပ္ရပါဦးမယ္။ တီဗြီခ်ယ္နယ္ဘယ္ႏွစ္ခုရွိသလဲ။ တျခားကခ်ယ္နယ္ေတြကုိ ဘယ္ႏွစ္ခုဖမ္းႏုိင္ျပီလဲ။ အဆက္မျပတ္ထုတ္လႊင့္ေနတဲ့ အဆက္အစပ္မဲ့ ပုံရိပ္ေတြကုိက်ေနာ္တုိ႔ခံစားေနရျပီလား။ ျပီးေတာ့ႏုိင္ငံစုံစီးပြားေရး ေရစီးေၾကာင္း ထဲကုိက်ေနာ္တုိ႔မေရာက္ေသးဘူး။ စားသုံးသူယဥ္ေက်းမွဳ ထဲကုိမေရာက္တတ္ေသးဘူး။ စားသုံးသူလူ႕အဖြဲ႔အစည္းလုိ႔မေျပာႏုိင္ေသးဘူး။ သုိ႔ေသာ္ရွိေနတဲ့အေျခအေနနဲနဲေလးမွာပါ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ခံစားမွဳ အႏုပညာကုိဖန္တီးႏုိင္သူေတြကေတာ့ရွိႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ေမာ္ဒန္နဲ႔ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္အေရာအေႏွာဟာ ပုံမွန္ပါ။ ေျပာစရာေတြကေတာ့မ်ားပါတယ္။ ျပီးေတာ့ျမန္မာေတြရဲ႕ human flight ကဒီေန႔ေတြမွာအရမ္းမ်ားေနတယ္။ ဒါထူးျခားမွဳပဲ ျပီးေတာ့တေကြ႕မွာသက္ေရာက္မွဳတခုျဖစ္လာမွာပါ။
ကုိလူ။ ။ကဲဗ်ာ ႏုိင္ငံေရးစံနစ္အေျပာင္းအလဲတစုံတရာေပၚလာရင္ေကာ။ က်ေနာ္တုိ႔အမွီလုိက္ျဖစ္စဥ္ေလး ဘာေလးမရွိႏုိင္ဘူးလား။
ကုိမူ။ ။ခင္ဗ်ားက်ေနာ့္ကုိမတန္မရာေတြေျပာခုိင္းေနျပီကုိး။ ခင္ဗ်ားသိခ်င္တာကုိက်ေနာ္သိသေလာက္ ေျပာျပီးျပီေလ။ ေတာ္ၾကရေအာင္ပါ။
ကုိလူ။ ။နဲနဲေလာက္ေတာ့က်ိတ္ထဲ့စမ္းပါဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားကုိ၀ုိင္းဆဲရင္ က်ေနာ္ကၾကည့္မေနပါဘူးေလ။
ကုိမူ။ ။ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္သမားတခ်ဳိ႕ေျပာၾကတယ္။ ျပသနာကုိမေတြ႔ရင္ကုိယ္ဟာျပသနာရဲ႕အစိတ္အပုိင္းတခုပဲတဲ့။ ခုခင္ဗ်ားကက်ေနာ့္ကုိျပသနာရွာခုိင္းေနတာပဲဲ။ ႏိုင္ငံေရးအရေျပာရင္ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးဟာ ေမာ္ဒန္ႏုိင္ငံေရးထဲမွာပါ။ ဒီမုိကေရစီကုိ သြားဖုိ႔ၾကဳိးစားေနတယ္။

KZေက

Tuesday, January 19, 2010

အတုဖန္တီးျခင္းအႏုပညာ၊ သိျမင္မွဳေျမပုံ ႏွင့္ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ပုစာၦမ်ား

ယူတုိပီယာအယူအဆကုိမျငင္းလုိေသာ္လည္း ပု႔ိစ္ေမာ္ဒန္စိတ္ကူးယဥ္ႏုိင္ငံေတာ္ကုိလုံး၀ျဖစ္ႏုိင္ေျခမရွိဟုလည္း ဆုိသည္။ အရင္းရွင္ယဥ္ေက်းမွဳကစိတ္ကူးမယဥ္ဖုိ႔လက္ေတြ႔က်ဖုိ႔ကုိသင္ၾကားေပးျပီးသားျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ စိတ္ကူးမရွိပဲ လက္ေတြ႔ဘယ္လုိက်ရမည္နည္း။ reality အသစ္တခုကုိရွာဖုိ႔စိတ္ကူးကပဲအရင္စရမည္။ ဒီစိတ္ကူးမ်ဳိးဘယ္သူေတြေပးႏုိင္မလဲ။ ဂ်ိမ္းဆင္အလုိအရ သူကအကဲဒမစ္သမားေတြထက္စာရင္အႏုပညာသမား ကုိပုိအားကုိးသည္။ ဆုိေတာ့စိတ္ကူးအသစ္အဆန္းေတြရဖုိ႔ postmodern art ေတြကုိေလ့လာသည္။
ဒီမွာတင္ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္အႏုပညာေတြမွာ စံနစ္တခုထဲမွာေနျပီးဒီစံနစ္ခ်ိနဲ႔ေအာင္အားထုတ္မွဳေတြကုိေဖာ္ျပတာ ေတြ႔ရသည္။ လက္ရွိလူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကုိပုံၾကီးခ်ဲ႕ျပသည္။ အတုပုံရိပ္ေတြဖန္တီးသည္။
နမူနာအေနျဖင့္ အႏုပညာသမားတေယာက္က ျပတုိက္တခုထဲတီရွပ္ေတြျပထားသည္။ ျပတုိက္ကအမွတ္တရေရာင္းတဲ့တီရွပ္ေတြလုိပဲျဖစ္သည္။ ေသခ်ာၾကည့္လွ်င္အႏုပညာသမားေရာ ျပတုိက္ပါ ႏွစ္ဘက္စလုံးအတုျပဳထားတာပဲျဖစ္သည္။ အႏုပညာသမားကျပတုိက္လုပ္ပုံကုိအတုျပဳသည္။ ျပတုိက္ကေရာ သူတုိ႔ျပတုိက္ကနာမည္ၾကီးအႏုပညာရွင္ေတြရဲ႕လက္ရာကိုအတုျပဳျပီးတီရွပ္ေပၚတင္ထားတာပဲျဖစ္သည္။ တခ်ဳိ႕ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္သမားေတြကခုလုိအတုျပဳဖန္တီးျခင္းသည္ လက္ရွိလူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲအတုဖန္တီးမွဳေတြမ်ား ေနေၾကာင္းေဖာ္ျပရာေရာက္သည္။ ျပပြဲၾကည့္သူေတြကုိသူတုိ႔ေနထုိင္သည့္ လက္ရွိလူမွဳ၀န္းက်င္ကုိ ျမင္သာေစသည္ဟုယူဆၾကသည္။ ဒါသည္ပင္ သည္လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏အႏွစ္မဲ့မွဳထဲက ရုန္းထရန္တြန္းအား ေပးေစမည္ျဖစ္သည္။ ထုိမွတဆင့္ အသစ္တခုစုစည္းျဖစ္တည္လာမည္ဆုိသည္။
ဒီလုိဆုိေတာ့လည္းလြယ္ေပသားေပါ့။ သုိ႔ေသာ္အတြင္းအႏွစ္သားမဲ့ေနသည့္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကေန ယူတုိပီယာႏုိင္ငံေတာ္ကုိဘယ္လုိကူးေျပာင္းမလဲ။ အနဲဆုံးဘယ္လုိအေျခခံေပးမလဲ။ ဒီေမးခြန္းအတြက္ဂ်ိမ္းဆင္မွာအေျဖမရွိ။ တကယ္ေတာ့ရွင္းလင္းျမင္သာတဲ့အယူအဆ အေတြးအေခၚ ခုထိမရွိေသး။ ပထမဆုံးအဆင့္ကုိလုိက္လွ်င္လက္ရွိကုိယ္ဘယ္ေနရာမွာရွိသလဲဆုိတာနားလည္ဖုိ႔ျဖစ္သည္။
ဒီ့အတြက္က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္အရင္းရွင္ေခတ္ေႏွာင္းရဲ႕အဆက္အစပ္ကုိမွ်ျပီးနားလည္ႏိုင္မည့္ပုံရိပ္ေတြရွိဖုိ႔လုိသည္။ ပုံရိပ္ေတြကလမ္းညႊန္ေျမပုံလုိေခတ္ထဲက်ေနာ္တုိ႔ဘယ္ေနရာမွာရွိသလဲေဖာ္ျပႏုိင္တာမ်ဳိး ျဖစ္ရမည္။
ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ယဥ္ေက်းမွဳကက်ေနာ္တုိ႔ဘ၀ေတြထဲထုိးေဖာက္စိမ့္၀င္လာရာမွာယဥ္ေက်းမွဳနဲ႔ဘ၀ တသားတည္းက် ျပီလုိ႔ပင္ေျပာႏုိင္သည္။ ဒါေၾကာင့္ဘ၀အေတြ႔အၾကဳံလမ္းညြန္ေျမပုံကုိရဖုိ႔ယဥ္ေက်းမွဳကုိေျခရာခံရမည္။
ဒီေျမပုံမွာအခ်က္သုံးခုကုိဆက္စပ္ေပးႏုိင္ရမည္။ ပထမ မီဒီယာနဲ႔ပုံရိပ္ေတြ၊ ဒုတိယ ေႏွာင္းအရင္းရွင္ေခတ္ရဲ႕ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳပုံစံ၊ ေနာက္ဆုံးအခ်က္အေနနဲ႔ ဒီအရင္းရွင္ေခတ္ေႏွာင္းအတြင္းမွာပဲ သက္ဆုိင္ရာ စီးပြားေရးအဆင့္တခုကုိ ကုိယ္စားျပဳမဲ့ လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕အေတြ႔အၾကဳံ၊ ဒီသုံးမ်ဳိးခ်ိတ္ဆက္ေပးႏုိင္ဖုိ႔လုိပါမည္။ ေကာင္းျပီ အသိပညာေပးေျမပုံ အခ်က္သုံးခ်က္ခ်ိတ္ဆက္မွဳေတြကေန က်ေနာ္တုိ႔ဘာေတြသိဖုိ႔လုိလာမလဲ။ အရင္းရွင္ေခတ္ေႏွာင္းရဲ႕ကုန္ထုတ္မွဳပုံစံကုိလူနည္းစုကပုိင္ဆုိင္ျပီး လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကုိ ပုံေဖာ္ဖုိ႔ၾကဳိးစားေနတာကုိသိလာမည္။ က်ေနာ္တုိ႔မွာကုိယ့္ဘ၀ကုိယ္ ကုိင္တြယ္ထိန္းေက်ာင္းဖုိ႔အခြင့္အလမ္း နည္းေနတာ သိလာမည္။ တကယ္တမ္းေရြးခ်ယ္ခြင့္နဲ႔ပုိင္ဆုိင္မွဳဆုိတာေတြကဟုတ္ထင္ျမင္မွားမွဳေတြ ဆုိတာနားလည္လာမည္။ ယေန႔လက္ေတြ႔ဘ၀အေျခအေနကုိနားလည္လာမွသာ အနာဂတ္ကုိဘယ္လုိပုံေဖာ္မလဲကြဲျပားေပလိမ့္မည္။ ဒါေတြကဂ်ိမ္းဆင္ရဲ႕ေခတ္သစ္တခုအတြက္သိျမင္မွဳေျမပုံ (cognitive map) ကုိရဖုိ႕ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္အေပၚ စီစစ္ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္သူ႔ေ၀ဖန္စီစစ္မွဳဟာ ကြဲျပားျခားနားမွဳေတြကုိစုစည္းေပးေစဖုိ႔မဟုတ္။ အေျခအေနေတြကုိ transcoding လုပ္ေနတဲ့နမူနာျဖစ္စဥ္တခုလုိ႔ဆုိသည္။
ဒီသိျမင္မွဳေျမပုံကုိစိတ္ကူးဖုိ႔ရာမွာ ပု႔ိစ္ေမာ္ဒန္ေခတ္၊ သူ႕အက်ယ္အ၀န္းနဲ႔အကန္႔အသတ္ေတြကုိ လက္ခံထားရမည္။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ျဖစ္မွဳထဲကကုိပဲ စိတ္ကူးယဥ္ႏုိင္ငံေတာ္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခေတြကုိေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ရမည္။ မလုိအပ္ပဲ ယဥ္ေက်းမွဳမ်ားဆက္စပ္စရာမလုိပဲ ယွဥ္တြဲဖြံ႕ျဖဳိးႏုိင္ရမည္။ ခုထိေတာ့ေျမပုံလမ္းစကုိမမွန္းဆႏုိင္ေသး။
တယ္လီေဗးရွင္းနဲ႔ေစ်း၀ယ္ကုန္တုိက္ၾကီးေတြ၊ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ယဥ္ေက်းမွဳမွာ က်ေနာ္တုိ႔တကယ္ သေဘာက် ေနထုိင္ေနၾကတာလား။

KZေက

Monday, January 18, 2010

ပုိမုိစိတ္ကူးယဥ္ႏုိင္ငံေတာ္

ကုိလူ။ ။ဒီကေန႔မီဒီယာကေတာ့လက္တန္ရွည္လြန္းလွပါတယ္ဗ်ာ
ကုိမူ။ ။ဒါေၾကာင့္မုိ႔ပဲက်ေနာ္တုိ႔ဟာ ကမာၻလုံးအတုိင္းအတာနဲ႔ တီထြင္မွဳ စမ္းသတ္မွဳေတြလုပ္လာႏုိင္ၾကတယ္။ တကမာၻလုံးစုေပါင္းျပီးဘယ္လုိေနထုိင္မွဳပုံစံဟာ လူသားအတြက္သင့္ေတာ္မယ္ဆုိတာ မ်ဳိးေတြစဥ္းစားလာႏုိင္ၾကတာေပါ့။
ကုိလူ။ ။ခင္ဗ်ားေျပာခ်င္တာ လူသားရဲ႕အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ေတြ ဆႏၵေတြကုိေျပလည္ေစမဲ့ ႏုိင္ငံေရးစံနစ္္တခုကုိဆုိခ်င္တာမလား။ ဒါေပမဲ့ခုေျပာေနပုံက Utopia (စိတ္ကူးယဥ္ႏုိင္ငံေတာ္) ဆီျပန္သြားေနသလုိပဲ။
ကုိမူ။ ။ေရွးကေတာ့ဘုရင္ေတြဟာ သူတို႔ကုိယ္သူတုိ႔ နတ္ဘုရားတမ်ဳိးလုိလုိဆုိၾကတာ။ သူတုိ႔ဟာကယ္တင္ရွင္ေတြေပါ့ေလ။ အလယ္ေခတ္ ခရစ္ရွယန္ဘုရင္ေတြကသူတုိ႔အုပ္ခ်ဳပ္မွဳဟာ တုိင္းသူျပည္သားေတြအားလုံးကုိ ေအဒင္ဥယဥ္ဆီေခၚသြားမဲ့ အစီအစဥ္ရဲ့တစိတ္တပုိင္းလုိမ်ဳိးကုိေျပာတာ။ ေမာ္ဒန္ေခတ္ေရာက္ေတာ့ ဒီမုိကေရစီေပါ့။ သာယာေသာလူ႔ေဘာင္ကုိ ႏုိင္ငံေရးစံနစ္တခုတည္းနဲ႔ေရာက္ရမယ္ဆုိတယ္။
ကုိလူ။ ။ဘာလဲ ခင္ဗ်ားက ေခတ္တုိင္းမွာစိတ္ကူးယဥ္ႏုိင္ငံေတာ္ဆုိတဲ့အေတြးအေခၚနဲ႔ေတာ့ မကင္းၾကဘူးေျပာခ်င္တာလား
ကုိမူ။ ။အင္း ဒါေပမဲ့ ခုပု႔ိစ္ေမာ္ဒန္ေခတ္ၾကေတာ့ အရင္ေခတ္ေတြကလုိ စိတ္ကူးယဥ္ ႏုိင္ငံေတာ္ ကတိက၀တ္ေတြ ႏုိင္ငံေရး ေတြကုိဘယ္လုိယုံၾကည္ရမလဲဆုိတဲ့ျပသနာမရွိေတာ့ဘူး။ ေျပာမယ္ဆုိ ပု႔ိစ္ေမာ္ဒန္လူသား ဟာအားလုံးစုစည္းျပီးသာယာေသာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုတည္ေဆာက္ၾကမယ္ဆုိတဲ့ စိတ္ကူးမ်ဳိးမရွိေတာ့ဘူး။
ကုိလူ။ ။က်ေနာ္ေတာ့နားမလည္ဘူးဗ်ာ
ကုိမူ။ ။ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ရဲ႕စိတ္ကူးယဥ္ႏိုင္ငံေတာ္ဟာ အရင္ရွိခဲ့တဲ့ Utopia ေတြလုိစုစည္းေပါင္းစပ္ျပီး အားလုံးတခုတည္းေသာပန္းတုိင္ကုိသြားၾကတာမ်ဳိးမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ယူတုိပီယာ ဟာမတူညီမွဳ ကြဲျပားျခားနားမွဳေတြကေနသြားတာ။ တစုတဖြဲ႔ခ်င္းစီဟာကုိယ့္ရဲ႕ကုိယ္ပုိင္ႏွဳန္းစံတန္ဖုိးကုိ အျခားတဖြဲ႔နဲ႔ယွဥ္တြဲ ထားႏုိင္ရမယ္။ ကုိယ့္အမွန္တရားကသူ႕အမွန္တရားထက္သာတယ္ဆုိတာမ်ဳိးလုပ္လုိ႔မရဘူး။ TV မွာခ်ယ္နယ္ေတြယွဥ္ျပီးရွိေနသလုိေပါ့။
ကုိလူ။ ။ေအးေပါ့ဗ်ာ ဟုတ္လာရင္ေတာ့ဟုတ္လာတယ္ေျပာရေတာ့မွာေပါ့။ ခင္ဗ်ားသုံးတဲ့စကားလုံးေတြျပန္သုံးရရင္ တဦးခ်င္းဆီရဲ႕ sign ေတြ code ေတြကုိ ပန္းစၾကံာမွန္ေျပာင္းထဲသူ႕ခ်ယ္နယ္နဲ႔သူလွည့္မယ္။ သူမ်ားရဲ႕အမွတ္အသားကုိကုိယ္ကအဓိပၸါယ္မေဖၚဘူး transcoding ပဲလုပ္မယ္။ ဒီ diversity နဲ႔ postmodern utopia ကုိသြားမယ္ေပါ့။
ကုိမူ။ ။လက္ရွိအခ်ိန္မွာလက္ရွိေတြ႔ေနတဲ့အေတြ႔အၾကဳံကုိတန္ဖုိးထားရမယ္။ ဒါကုိအတိတ္နဲ႔ေရာအနာဂတ္နဲ႔ေရာ သြားျပီးေရာေထြးမျပစ္ရဘူး။ လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕ အေတြ႔အၾကဳံဟာ အစစ္ေတြအမွန္ေတြပဲ။ ျပီးေတာ့ညီမွ်မွဳလည္းရွိေနရမယ္ေပါ့။ ဒီစံနဲ႔မ၀င္လုိ႔ ငါ့ေဘာင္နဲ႔မကုိက္လုိ႔ဆုိတာမ်ဳိးေတြ မရွိေစရဘူး။ တခုတည္းေသာအလုံးစုံျဖစ္မွဳသေဘာဟာဒီလုိအယူအဆနဲ႔ပ်က္သြားရမယ္။
ကုိလူ။ ။အလဲ့၊ ခင္ဗ်ားပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္က တယ္ဟန္က်ပါလားဗ်ာ။
ကုိမူ။ ။ဒီအေျခအေနကုိေရာက္သြားရင္ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ကုိေက်ာ္သြားျပီလို႔ေျပာႏုိင္တယ္။ လြတ္လပ္ျပီးတဦးခ်င္းစီျဖစ္ ေနတဲ့ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္လူသားဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳပုံစံသစ္ကုိရွာေဖြလာၾကမယ္။ စုစည္းရွာေဖြလာတယ္ဆုိေပမဲ့ တဦးစီရဲ႕အခန္းဟာျမင့္မားလာေတာ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္နဲ႔တာ၀န္ယူမွဳမွာ တဦးခ်င္းစီပါ၀င္လာမယ္။ ေမာ္ဒန္ေခတ္ရဲ႕ centered self နဲ႔ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ရဲ႕ schizophrenic self ကုိေက်ာ္လြန္လာမယ္လုိ႔ဆုိတယ္။
ကုိလူ။ ။ခင္ဗ်ားကေတာ့လုပ္ခ်လိုက္ျပန္ျပီ။ centered self ကုိေတာ့က်ဳပ္နားလည္သလုိပဲ။ တခုေပၚ(သုိ႔) ဗဟုိကုိအားျပဳထားတာ။ ႏုိင္ငံေရးမွာလူမ်ဳိးၾကီးအေတြးအေခၚလုိမ်ဳိး။ ၀ထၳဳတပုဒ္လုံးမွာေပးခ်င္တဲ့အဓိက အယူအဆဆီေရာက္ေအာင္(ဗဟုိခ်က္ကုိေရာက္ေအာင္) ေဘးကသုိင္း၀ုိင္းေရးသားတာမ်ဳိး။ schizophrenic self ဆုိတာၾကီးကဘာလဲဗ်။
ကုိမူ။ ။က်ေနာ္နဲ႔လည္းဒီစကားလုံးေတြမရင္းႏွီးလွပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ေရွ႕မွာေျပာခဲ့ၾကတယ္ေလ။ ပို႔စ္ေမာ္ဒန္လူသားဟာ အဆက္အစပ္မဲ့ေနတဲ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္စရာမလုိတဲ့ အမွတ္အသားေတြကုိ အျမဲထိေတြ႔ေနရတယ္။ TV ကေနပုံရိပ္ေတြကုိတရစပ္လွည့္ထုတ္ေနရာမွာ အစစ္အမွန္တရား (reality) ဟာျဖာထြက္သြားတယ္။ ေမာ္ဒန္ေခတ္ကေျပာခဲ့တဲ့ ကုိယ္ပုိင္ျဖစ္မွဳ (identity) တုိ႔အစစ္အမွန္အေတြ႔အၾကဳံ (authentic experience) တုိ႔ ဆုိတာေတြကုိမေျပာၾကေတာ့ဘူး။ ဒီလုိလြတ္ေျမာက္ျပီး (ဗဟုိခ်ဳပ္မွဳ၊ အစစ္အမွန္တရား၊ ကုိယ္ပုိင္အမွတ္အသား ေတြကေနလြတ္ေျမာက္ျပီး) ျဖာထြက္လြင့္ေမ်ာေနမွဳကုိ schizophrenic self လုိ႔ဆုိပုံပါပဲ။
ကုိလူ။ ။ခင္ဗ်ားဟာကသီခ်င္းထဲကလုိဆုိ ငါဟာငါမဟုတ္ဘူး၊ ဆုိတာမ်ဳိးၾကီးေပါ့။
ကုိမူ။ ။အဲဒါကုိပဲ The death of Subject လုိ႔ဆုိၾကေၾကာင္းပါဗ်ာ။

KZေက

Sunday, January 17, 2010

မတူညီေသာလြတ္လပ္မွဳႏွင့္စံနစ္သစ္

မာက့္စ္၀ါဒီတေယာက္အျဖစ္နဲ႔ဂ်ိမ္းဆင္ေျပာတာကပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ယဥ္ေက်းမွဳျပသနာေတြကို ႏုိင္ငံေရးနဲ႔စီးပြားေရးအေျပာင္းအလဲေတြအျဖစ္ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ျဖစ္သည္။ လက္ရွိပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ အစိတ္အပုိင္းတခုကုိ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းဖုိ႔ မလြယ္ကူတာကုိေတြ႕ရမည္။ မီဒီယာေစ်းကြက္စံနစ္ဟာအျမစ္တြယ္လာပါျပီ။ အလုံးစုံျဖစ္မွဳသေဘာကုိေခ်ဖ်က္ဖုိ႔ဆုိရာမွာပု႔ိစ္ေမာ္ဒန္ျဖစ္မွဳကို ေလ့လာဖုိ႔လုိလာသည္။ ဒါမွပဲဒီစံနစ္ထဲကေနခြဲထြက္ဖုိ႔အေျခအေနေတြကုိေတြ႔လာမည္။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္ဆုိတာ ယခုျဖစ္ေန ေနာင္ႏွစ္အတန္ၾကာထိသြားေန မွာလည္းျဖစ္သည္။ အျခားစံနစ္တခုဆီသြားဖုိ႔ေတြးရာမွာဒီစံနစ္ထဲေနရဲဖုိ႔လုိလာသည္။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ရဲ႕အလုံးစုံျဖစ္မွဳသေဘာဟာ ပန္းစၾကံာမွန္ေျပာင္းထဲကတစစီကြဲေနတဲ့အစိတ္ပုိင္းေတြပဲျဖစ္သည္။
တခုတည္းသေဘာကိုယူရန္မျဖစ္ႏုိင္ရင္ေသာ္မွ သူ႔သေဘာအတုိင္းလက္ခံရင္းအစိတ္အပုိင္းတခုခ်င္းကုိ ဆက္စပ္လာႏုိင္မည္။
ဘယ္လုိအခက္အခဲေတြပဲၾကဳံရေစ လက္ရွိအေနအထားမွာတင္အေျပာင္းအလဲရဲ႕မ်ိဳးေစ့ေတြကုိျမင္ႏုိင္သည္။ အေရးၾကီးတဲ့ေမးခြန္းက ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္က အေျပာင္းအလဲျဖစ္ဖုိ႔အေျခခံက်တဲ့ အင္းအားကုိဘယ္လုိေပးမလဲ။ အေျဖက မတူကြဲျပားမွဳပါ။ Diversity ပါ။ မတူညီမွဳကုိလက္ခံႏုိင္ဖုိ႔လုိပါသည္။ ဒါက လြတ္လပ္မွဳနဲ႔မွ်တမွဳဆီေမာင္းႏွင္မဲ့စြမ္းအားတခုျဖစ္လာပါမည္။ အေရးပါတဲ့ႏုိင္ငံေရးအယူအဆအသစ္ေတြနဲ႔ လွဳပ္ရွားမွဳအသစ္ေတြဆီသြားဖုိ႔ Diversity လုိပါသည္။
မတူတဲ့ အစိတ္အပုိင္းတခုစီ ဒါမွမဟုတ္ အမွတ္အသား (sign) တခုစီဟာ ေန႔စဥ္လူမွဳဘ၀ကုိဆုိးက်ဳိးေတြေပးႏုိင္ တယ္လုိ႔ယူဆႏုိင္ပါသည္။ တဘက္မွာ အစိတ္အပုိင္းေတြကုိျပန္ဆက္ဖုိ႔လြတ္လပ္မွဳကုိလည္းေပးပါလိမ့္မည္။
လြတ္လပ္မွဳဆုိတာကစိန္ေခၚမွဳျဖစ္သည္။ အလကားမရ။ ဘယ္အာဏာပုိင္အဖြဲ႔အစည္းကမွဘာလုပ္ပါလုိ႔လာ ေျပာတုိင္းမရပါ။ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိးရပါမည္။ လွည့္ပါေစေပါ့ပန္းစၾကံာ။ တေန႔မွာမတူညီမွဳနဲ႔လြတ္လပ္မွဳဟာစံနစ္သစ္ဆီသြားပါလိမ့္မည္။ ကမာၻလုံးအတုိင္းအတာနဲ႔ဆုိရင္ ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိမ္းမွဳ စီးပြားေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမွဳဆုိင္ရာျပန္လွန္မွီခုိမွဳေတြ ဟာတခုလုံးျဖစ္မွဳရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းေတြျဖစ္သည္။ မီဒီယာမွာ ေန႔စဥ္ျမင္ေနရတာမုိ႔သက္ေသ ျပစရာလည္းမလုိပါ။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္ဟာ အရင္းရွင္စံနစ္ရဲ႕အဆင့္ႏွစ္ခုၾကားမွာေပၚလာတာျဖစ္သည္။ ပထမ ကမာၻလုံးဆုိင္ရာစီးပြားေရးအေဆာက္အအုံ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္မွဳျဖစ္မည္။ ေနာက္မွာ လုပ္အားနဲ႔ေခတ္ေဟာင္းရဲ႕အဖြဲ႔အစည္းပုံစံေတြဟာ အေျခခံအယူအဆ ကေန ေျပာင္းလဲဖုိ႔ျဖစ္လာပါမည္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳပုံစံသစ္နဲ႔ယဥ္ေက်းမွဳသစ္ကေပၚလာပါမည္။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္ကေပးတဲ့ မီဒီယာရဲ႕စြမ္းေဆာင္မွဳေၾကာင့္လုိ႔လည္းေျပာႏုိင္ပါလိမ့္မည္။

KZေက

Wednesday, January 13, 2010

မုိးစက္၀င္း၀င္း

မွန္ျပဴတင္းရဲ႕အျခားတဘက္မွာမုိးေရေတြက်ေနတာ
မၾကည့္ေပမဲ့ က်ေနာ္သိတယ္
ပိတ္လုိက္ဖုိ႔ခန္းဆီးကမရွိဘူး
အားယူျပီးမ်က္လုံးကုိမွိတ္ထားမိပါတယ္
တ၀င္း၀င္းနဲ႔ စုိစြတ္ေသာ
မိုးဆင္းေနပုံအလင္းဟာအတုိင္းသား။

KZေက

Tuesday, January 12, 2010

ကန္ေရလြင္ျပင္

လြင္ျပင္ထဲ
ကုိယ္မရည္ရြယ္ပဲလႊတ္ခဲ့သည့္အသံ
ျမက္အရုိင္းပန္း၀တ္ဆံ။
ကန္ေရျပင္ေပၚ
ခု...ကုိယ့္အေတြးထဲတင္ၾကည့္မိတာ
ရြက္ေလွလား ၾကာပန္းလား
လွဳိင္းလား။

KZေက