Wednesday, July 28, 2010

ပညာရွင္စံ ဘရစ္တနီစပီးယားေပါင္တံႏွင့္ အသိညာဏ္

ဘေလာ့ေရးတာႏွစ္ေပါက္လာျပီး က်ေနာ့္တြင္တုိတုိစစ ပုိ႔စ္ေပါင္းရာေက်ာ္ရွိလာပါသည္။
ေျပာရလွ်င္ တခါတခါေတာ့ ငါဘာလုိ႔ဒါေတြေလ်ာက္ေရးေနတာပါလိမ့္လုိ႔ ေပါ့လွ်ပ္လွ်ပ္ေတြးမိတာလည္းရွိပါသည္။
ဆန္းဆန္းျပားျပားစကားလုံးေတြရွာၾကံသုံးျပီး ရုိးရုိးသားသားကဗ်ာေရးေနလွ်င္ျဖင့္မေျပာလုိပါ။
ခုေတာ့တတ္ေယာင္ကား ပညာရပ္ဆန္ဆန္ ဟန္တလုံးပန္တလုံးမ်ားလုပ္ေနေတာ့ တခါတခါ ကုိယ့္ဘာသာလည္းသိပ္ၾကည့္ရတာေတာ့မဟုတ္လွပါ။
ထပ္ျပီးေျပာရပါလွ်င္ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္သည္လည္းေကာင္း ႏုိင္ငံေရးအေတြးအေခၚမ်ားသည္လည္းေကာင္း စာေပေ၀ဖန္ေရးေယာင္ေယာင္မ်ားသည္လည္းေကာင္း က်ေနာ့္အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာရပ္မ်ားႏွင့္ တိတိက်က်ဆုိေသာ္ က်ေနာ္ထမင္းစားဖုိ႔ ကေလးမ်ား ကင္တာကီၾကက္ေက်ာ္စားျပီး ဗုိလ္အစစ္မ်ားသင္သည့္အဂၤလိပ္စာသင္ေက်ာင္းတက္ဖုိ႔ လုပ္ေနေသာအလုပ္မ်ားႏွင့္ အဆက္အစပ္ကုိရွာရသည္မဟုတ္ပါ။
အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းႏွင့္ဆက္စပ္သည့္အလုပ္မ်ားသည္ပင္လွ်င္၊ ဆုိၾကပါစုိ႔ အခုအသစ္စက္စက္တည္ေဆာက္ျပီးကာစ ေရနံခ်က္စက္ရုံတခုကို ဓါတ္ဆီ ဒီဆယ္ ေလယာဥ္ဆီမ်ား ရသည့္အထိ ဘယ္လုိထိမ္းေက်ာင္းေမာင္းႏွင္ရမည္ဟု က်ေနာ္ စာအုပ္တအုပ္ေရးမည္ဆုိပါက ပညာရွင္မ်ားက အခ်ိန္နဲ႔ပုိက္္ဆံေပါေနရင္လည္း ေခ်ာင္းသာ ကုိအပန္းေျဖခရီးေလးဘာေလးထြက္ဖုိ႔ေကာင္းတာေပါ့လုိ႔ အၾကံျပဳလာႏုိင္ပါသည္။
ဆုိလုိသည္မွာ က်ေနာ့္တြင္ ကုိယ္နဲနဲသိသည္ဆုိႏုိင္ေသာပညာရပ္မ်ားႏွင့္ဘာမွမဆုိင္သည့္ခုလုိအသိညာဏ္ တ၀င္း၀င္းဒါးခုတ္ရာမွာ အမွန္ေတာ့ လက္၀င္ရွဳိ ရန္သင့္လွသည္ေတာ့မဟုတ္ပါ။
စိတ္နာနာႏွင့္ေျပာရလွ်င္ အသိညာဏ္ဆုိသည္မွာ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ခံထားရတာၾကာပါျပီ။ ၂၀၀၆ ကထင္ပါသည္။
၀ီကီပီးဒီးယားႏွင့္ဘရစ္တနီကာ ကုိပညာရွင္ဆုိသူမ်ားကစီစစ္ၾကည့္ၾကရာ ပညာရွင္မ်ားတည္းျဖတ္သုတ္သင္ထားသည့္ ဘရစ္တနီကာသည္ ၾကဳိက္တဲ့သူ၀င္ျပင္ဟုလူမ်ားစုၾကီးကုိ ဖြင့္ေပးထားသည့္၀ီကီေလာက္အမွားမမ်ားဟုဆုိပါသည္။ ေကာက္ခ်က္ခ်ရလွ်င္ ပညာရွင္ဆုိသူမ်ားက စြယ္စုံက်မ္းမ်ားေခါင္းတုိက္ခုိင္းျပီး အသိပညာကုိအာဏာသိမ္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဒါနဲ႔က်ေနာ္လည္း လူရာ၀င္ခ်င္ေဇာအားၾကီးျပီး ဘရစ္တနီစပီးယားအေခြအစား မွားယြင္းစြာ ဘရစ္တနီကာကုိအြန္လုိင္းမွ၀ယ္ခဲ့မိပါသည္။
Knowledge ဆုိတာ Power နဲ႔ခြဲထားလုိ႔မျဖစ္ႏုိင္ပါ ဟုက်ေနာ္ကစာတေၾကာင္းေရးလွ်င္ ဒါက ဖူးကုိ (Foucault) ကုိ ကုိးကား တာျဖစ္ျပီး ထုိစာေၾကာင္းကုိ မ်က္ကြင္းအဖြင့္အပိတ္ႏွင့္ ေဖာ္ျပရပါသည္။
ေမာ္ဒန္ေခတ္တြင္ အသိပညာဆုိသည္မွာအားလုံးအတြက္ တခုတည္းသတ္မွတ္ထားခ်က္ (Objective Reality) ျဖစ္ျပီး ေယဘူယ်အားျဖင့္ ဥေရာပတုိက္သား သက္လတ္ပုိင္း လူျဖဴေယာက်ာၤး ၏အျမင္တြင္တည္ေနပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရကား အသိပညာကုိ အားၾကီးမွဳ ႏွင့္တည္ေဆာက္ယူခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး စသည္စသည္တုိ႔ကုိေရးမည္ဆုိပါက မူရင္းစာေရးသူအမည္၊ စာအုပ္အမည္ႏွင့္စာမ်က္ႏွာစသည္တုိ႔ကုိ ေအာက္ေျခမွတ္စုတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပရပါသည္။ အေမရိကန္စိတ္ပညာအသင္း (American Psychological Association) ၏ APA format ကုိလုိက္နာျပီးေရးသားမွသာ ဆရာမ်ားစိတ္တူသေဘာျဖဴၾကပါသည္။
သုိ႔ျဖစ္ရကား က်ေနာ့္စာမ်ားတြင္ အသိပညာကုိ ဒီမုိကေရစီဇတ္သြင္းရန္အားထုတ္သည့္အေနျဖင့္ ကုိယ္ၾကဳိက္သလုိေရးေနျခင္းေတာ့မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္လည္းႏုိင္သေလာက္ အမွားကင္းေအာင္အားထုတ္ထားပါသည္။ ျမန္မာျပည္ႏုိင္ငံေရးႏွင့္တုိက္ရုိက္ပတ္သက္သည့္စာတမ္းဆန္ဆန္တခု ေရးသားရန္အၾကံရွိျပီး မရွက္မေၾကာက္ေရးျဖစ္မည္ဆုိပါက ခုိင္မာမွဳရွိေစရန္ ပညာရွင္စံကုိလုိက္နာျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ေလာေလာဆယ္တြင္က်ေနာ့္ညာဏ္သုံးေတာင့္ထြာႏွင့္ေရးေသာဘေလာ့ကုိစိတ္ရွည္ရွည္ဖတ္ေသာဆရာလူမိုက္မ်ားကုိအမွန္တကယ္ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း ဘာစာမွမေရးျဖစ္တာၾကာသျဖင့္ခုပုိ႔စ္ကုိရွာၾကံေရးသားမိပါသည္။

KZေက

Saturday, July 10, 2010

ဘာစီလုိနာညခ်မ္း ၂၀၁၀ အမ္စတာဒမ္အလြမ္း

ကုိတီတူး။
ဒါနဲ႔ပဲ က်ေနာ္လည္းက်ားကုိအဂၤလိပ္စာသင္ေပးရေအာင္လုိ႔ေျပာမိတယ္။
ဒီလုိဆုိေတာ့က်ေနာ့္ကုိဆပ္ကပ္ထဲကလူတေယာက္လုိ႔ထင္ၾကေတာ့မွာပဲ။
ဆပ္ကပ္ထဲကဆုိလုိ႔က်ေနာ္ဟာစက္၀ုိင္းထဲမွာကပ္ေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီးကုိဒါးနဲ႔ေပါက္တဲ့လူနဲ႔ေတာ့
တူေကာင္းတူေပလိမ့္မယ္။ သိတဲ့အတုိင္းက်ေနာ္စာေရးရင္လုိရင္းမေရာက္ဘူး။ ပစ္မွတ္ကုိမထိဘူးေျပာႏုိင္တာေပါ့။ ကြာတာကေတာ့ဆပ္ကပ္ထဲအဲသလုိမ်ား အၾကဳိအၾကားေတြဒါးစုိက္သြားလုိ႔
ကေတာ့ (ခ်ဳိင္းၾကားတုိ႔ ေပါင္ၾကားတုိ႔ ကုိေျပာခ်င္တာ) ပရိတ္သတ္ကအားေပးၾကတာကလား။
က်ေနာ္မွာေတာ့ ေခတ္ကမေကာင္းေတာ့ကုိယ္ေျပာခ်င္တာရဲရဲမေျပာရဲတဲ့အက်င့္ကရလာေတာ့ ဒီလုိပဲ ေသကြင္းေသကြက္နဲ႔နီးတဲ့ေနရာေလးေတြေ၀့၀ုိက္ပစ္တဲ့အက်င့္ကရလာတယ္။ ပုိလန္းစကီးကေတာ့ ဒါဟာႏွင္းခဲေလၽာစီးသူေတြလုိပဲတဲ့ အႏုပညာဆုိတာဒီလုိအလံတုိင္ေလးေတြၾကားကသြားတတ္ရတယ္ လုိ႔ေျပာဘူးတယ္လုိ႔မွတ္မိသလုိပဲ။ ၾကာပီ ဒီအေၾကာင္းက်ေနာ္ေျပာတာ ဘာကေလမွာဂ်ာနယ္လစ္ဆမ္သြား တက္တဲ့ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းနဲ႔ ဂြတ္တလစ္နားကအရက္ဆုိင္ေလးတဆုိင္မွာ ၾကာပီေပါ့။ က်ေနာ္ေဆးလိပ္မျပတ္ ေသးဘူး။ ျမင္းျခံေဘာ့ေတြခဲေနတုန္း၊ ရန္ကုန္မွာ စင္တင္ဂီတေတြအားေကာင္းတုန္း၊ လူေတြပန္းကုံးေတြေသာက္ေသာက္လဲစြပ္တုန္း၊ ကာရာအုိေကဆုိတာ ဘာလဲလုိ႔လူေတြေမးရေကာင္းမွန္းေတာင္ မသိၾကေသးဘူးဆုိတဲ့အခ်ိန္တုန္းကေပါ့။ တုိက္ဂါးဘီယာမေပၚေသးဘူး၊ ေအဘီစီလည္းမေပၚေသးဘူး။ က်ေနာ္လည္း က်ားကုိအဂၤလိပ္လုိတတ္ေအာင္မသြန္သင္ႏုိင္ေသးဘူးေပါ့။
တကယ္တမ္းက်ေနာ္ေျပာခ်င္တာ က်ားနဲ႔ ဘာမွမဆုိင္ဘူးရယ္။ ေရဘ၀ဲဗ် ေရဘ၀ဲ၊ ဒီေလာက္ဆုိခင္ဗ်ားသိသြားပါျပီ။ က်ေနာ္ဘာေျပာေတာ့မယ္ဆုိတာ။ ေအးဗ်ာ ခက္သားကလား၊ ခုေခတ္ မီဒီယာ ဆုိတာက မင္းသမီးေလးေသြးစုနာေပါက္တာကစလုိ႔ အဂၤါျဂဳိလ္မွာေရေတြ႔တဲ့အထိအကုန္သိတာကလား။ ဟုတ္တယ္၊ ေဘာလုံးေပါ့ အဲဒီလုံးေနတဲ့ေဘာေပါ့ဗ်ာ။ ခုက်ေနာ္အဲဒီအေၾကာင္းေျပာခ်င္ေနတာပါပဲ။ ခုလုိပညာတတ္ေတြ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္းလုိ႔ေအာ္ေနတဲ့ေခတ္မွာ က်ေနာ္လုိထူထူပိန္းပိန္းေကာင္က တျခားဟာေတြနားမလည္ေတာင္မွ ကမာၻနဲ႔အ၀ွမ္းစိတ္၀င္စားတဲ့ ဒီေဘာပြဲေတာ့နဲနဲ၀င္ေရာသင့္တာေပါ့။
တေန႔မွာက်ေနာ္တုိ႔အခန္းေထာင့္ကတရုတ္ကက်ေနာ့္ကုိေမးတယ္။ ဘယ္အသင္းၾကဳိက္သလဲတဲ့။ က်ေနာ္ေတာင္ ဘာမွျပန္မေျပာရေသးဘူးသူက ဂ်ာမနီႏုိင္မွာတဲ့ ေအာ္တုိပတ္စ္က ဂ်ာမနီကုိေရြးလုိက္တယ္လုိ႔ေျပာတယ္။
အဲဒီေန႔က ကြာတားပြဲ၊ ဂ်ာမနီနဲ႔ အာဂ်င္တီးနားေတြ႔တဲ့ေန႔၊ က်ေနာ့္စိတ္ထဲေတာ့ ဂ်ာဂင္ကလင္းစမန္းတုိ႔ ဂ်ာဂင္ဟာဘားမားတုိ႔ကုိရင္းႏွီးေနေပမဲ့ အာဂ်င္တုိင္းေတြကုိပဲႏုိင္ေစခ်င္တယ္။ ျမန္မာေတြက အာဂ်င္တုိင္းပရိတ္သတ္မ်ားတာကိုး။ ဒုိင္ေတာ့မစားေစခ်င္ဘူးေလ။ ခက္တာက ေဘာပြဲေလာင္းတယ္ဆုိတာက ပုိက္ဆံလုိခ်င္လုိ႔ေလာင္းၾကတာဆုိေပမဲ့ လူေတြက ကုိယ္ၾကဳိက္တဲ့အသင္းဘက္ကေလာင္းၾကတာမ်ားတယ္။ ဆုိလုိတာကဗ်ာ ႏုိင္ဖုိ႔အေရးၾကီးတယ္ ဆုိတာထက္ ၾကဳိက္တာကိုဦးစားေပးတာကုိး။ အျဖဴေရာင္ေလး၀ယ္ရင္ ေက်ာင္းလည္း၀တ္လုိ႔ရတယ္ဆုိေပမဲ့ အနက္ကေလးၾကဳိက္လုိ႔၀ယ္လာခဲ့တယ္ဆုိတာမ်ဳိးၾကားဘူးပါလိမ့္မယ္။ ေအာ္လူေတြ ဆင္ျခင္တုံတရားဆုိတာ နားလည္တယ္ဆုိဦးေတာ့ လက္ေတြ႔မွာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ဆုိတာ Irrational လုိ႔ေျပာေတာ့ ျငင္းရတာခက္တာေပါ့ဗ်ာ။ ထားေတာ့ ဘယ္နားေရာက္သြားပါလိမ့္၊ ဟုတ္ျပီ အဲဒီေန႔ကက်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းတေယာက္အိမ္သြားျပီးေဘာပြဲၾကည့္ျဖစ္တယ္၊ ဂ်ာမန္ေတြဗ်ာ ေလးဂုိးေတာင္ သြင္းလုိက္တာ က်ေနာ့္မွာ မက္ဆီေလးနဲ႔ ၀တ္လစ္စလစ္နဲ႔ ဗ်ဳႏုိေအရီလမ္းေတြေပၚေျပးမယ္ဆုိတဲ့ သူ႔ဆရာ မာရာဒုိနာတုိ႔ကုိ သနားသလုိေတာင္ျဖစ္မိတယ္။ ေနာက္ေတာ့လည္းမႏုိင္ေတာ့ရွဳံးမွာေပါ့ေလ ဒီေကာင္ေတြ ငါ့စပင္းနစ္ေတြနဲ႔ေတြ႔ၾကတာေပါ့လုိ႔ေတးထားမိတယ္။ အဲဒီမွာဇတ္လမ္းကစတာပဲ။ အဂၤလန္ကုိေလးဂုိး တဂုိး၊ အဂ်င္တီးနားကုိ ေလးဂုိးျပတ္သြင္းလာတဲ့ ဂ်ာမန္ေတြကုိ အားလုံးကခ်န္ပီယံလုိ႔သတ္မွတ္လုိက္ၾကပီပဲ။
ဒီမွာက်ေနာ္နဲ႔ေဘာလုံးပြဲေတြအေၾကာင္းနဲနဲေတာ့ေျပာရေတာ့မွာပဲ။ က်ေနာ္ေဘာလုံးပြဲစၾကည့္ေတာ့နယ္မွာ။ ၈၈ အေရးအခင္းျဖစ္ျပီးေနာက္ပုိင္းေက်ာင္းေတြပိတ္ထားခ်ိန္ေပါ့။ က်ေနာ္လည္းလက္ဘက္ရည္ဆုိင္ကုိ ေန႔မီးညမီးထုိင္ေနတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ တီဗြီရွိတဲ့သူငယ္ခ်င္းကစေနတနဂၤေႏြေတြမွာ ေဘာပြဲ ၾကည့္ဖုိ႔လာလာေခၚတယ္
အလန္ရွီးယား ဘလက္ဘန္းမွာကန္ေနတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့စာေဆာင္ေတြအရ က်ေနာ္စၾကဳိက္တဲ့ေဘာသမား ေတြက ဒတ္ခ်္ေတြပဲ ေအစီမီလန္ေရာက္ေဟာ္လန္ရဲသုံးေဘာ္ပဲ။ ဗာစတင္၊ ဂူးလစ္၊ ဘားကမ့္ တုိ႔သုံးေယာက္ေပါ့။
အဲဒီကေနက်ေနာ္ေဘာပြဲေတြနဲနဲသတိထားမိတာမွာ ေက်ာင္းျပန္တက္ေတာ့ ရန္ကုန္ကုိ ေတာင္ကုိးရီးယားက ေပါ့စကုိအတမ္ဆုိတဲ့အသင္းတသင္းလာတယ္။ စီေဆာင္မွာျပတဲ့ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္အသင္းနဲ႔ကန္တဲ့ပြဲ ဒီမွာတင္ က်ေနာ္နားလည္ထားတဲ့ေဘာလုံး ကစားနည္းဟာေျပာင္းသြားျပီလုိ႔ခံစားမိေတာ့တယ္။ က်ေနာ္ဟာေဘာလုံးပြဲကုိ ျပည္တြင္းတုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္ ပြဲေတြ ေရဒီယုိကေၾကာ္ညာတဲ့ ေခတ္ကစလုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔နယ္သားတေယာက္က အေကာက္ခြန္မွာညႊန္မွဳးျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ အေကာက္ခြန္က ျမန္မာျပည္ အေကာင္းဆုံးေဘာသမားေတြ ေတာကြင္းမွာလားကစားတာေတြကုိ ကေလးဘ၀ကတည္းကၾကည့္ခဲ့ဘူးပါတယ္။
ေနာက္ေတာ့ မ်ဳိးလွဳိင္၀င္း နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ေက်ာင္းေတာ္သား သန္းတုိးေအာင္တုိ႔ဟာ ဆီဂိမ္းမွာ ဒုတိယ ရလာခဲ့တဲ့အခိ်န္မွာ ေဟာ္လန္မွာ အက္ဂါေဒးဗစ္တုိ႔ ဆီးေဒါ့တုိ႔ ေနာက္တန္းမွာ ဘုိ၀ါးအမႊာညီအကုိတုိ႔ ေခတ္ကုိေရာက္လာတယ္၊ ေအဂ်က္အမ္စတာဒမ္ဟာ ဥေရာပရဲ႕အေကာင္းဆုံး ခ်န္ပီယံလိဂ္ဖလားကုိ သုံးၾကိမ္ဆက္ရခဲ့တယ္လုိ႔ထင္တယ္။ က်ေနာ္ အမ္စတာဒမ္ကုိၾကဳိက္ပါတယ္။ ျမဳိ႕ဟာတူးေျမာင္းေတြနဲ႔လွတယ္။ ေလွအေဟာင္းေတြကုိစားေသာက္ဆုိင္ျပန္လုပ္ထားတာ၊ ျမဳိ႕လယ္ညဘက္လမ္းၾကားေတြမွာေဆးေျခာက္တရား၀င္သုံးခြင့္ရတာ၊ ေရာ့တာဒမ္ကေလရဟတ္ေတြ။ ဒတ္ခ်္ေတြဟာစည္းကမ္းရွိတယ္၊ ဥါဏ္ေကာင္းတယ္။အဂၤလိပ္စကားေျပာေကာင္းတယ္ဆုိေပမဲ့ စီးပြားေရးမဟာဘြဲ႔ရ အာဆင္၀င္းဂါးရဲ႕အာဆင္နယ္ အသင္းမွာေျခစြမ္းျပတတ္တဲ့ ဗန္ပါစီေလာက္နဲ႔ ဘန္ဘရြန္ခေရာ့စ္ ေလာက္နဲ႔ ဂ်ာမန္ေတြကုိေဘာလုံးအဖ်က္နဲ႔ စင္တာပတ္စ္ေတြသင္တန္းေပးခဲ့တဲ့ စပိန္ေတြကုိဘယ္လုိႏုိင္ေအာင္ကန္မွာလဲ။ အထိန္း အဖ်က္ ေဘာလုံးျဖန္႔ေ၀မွဳ အစစမွာ စပိန္ဟာ ဂ်ဳိဟန္ခရုိက္ရဲ႕ သားေျမးေတြကုိ သာပါတယ္။
က်ေနာ္ဟာအၾကဳိက္အရ ႏုိင္ငံအသင္းမွာ စပိန္၊ ကလပ္အသင္းမွာ မန္ယူပါ။ တကယ္ေတာ့ ေမးရုိးေတြေထာင္ေအာင္ ဟစ္ေအာ္ျပီးအသင္းကုိေမာင္းတဲ့ ကြင္းလယ္မွာေဘာလုံးျဖန္႔ေ၀မွဳေကာင္းတဲ့ ရုိးရုိးရွင္းရွင္းနဲ႔ ေဘာလုံးပုိင္ဆုိင္မွဳမ်ားေအာင္ကစားတဲ့ မန္ယူရဲ႕ ကပၸတိန္ေဟာင္း အုိင္းရစ္သူပုန္ ရုိင္းကိန္း၊ က်ေနာ္အၾကဳိက္ဆုံး ေဘာသမားေတြထဲကတေယာက္ကုိ ခုဘာစီလုိနာနဲ႔ စပိန္ ကြင္းလယ္ဖန္တီးရွင္ဇာဗီ ဟာ ေရွ႕တက္ဂုိးသြင္းတတ္တာနဲ႔ အသင္းေမာင္းႏွင္အားကလြဲလုိ႔က်န္တဲ့ေနရာေတြအားလုံးမွာသာပါတယ္။ ဂ်ဳိဟန္ခရုိက္ နည္းျပလုပ္ဖူးတဲ့ ဘာစီလုိနာအသင္း။ အဲဒီအသင္းသား ေျခာက္ေယာက္ လုိင္းနပ္အျပည့္ကစားေနတဲ့ စပိန္ကုိ တုိတယ္ဖြတ္ေဘာနဲ႔ ေဟာ္လန္ကအႏုိင္ယူမယ္ေျပာရင္ေတာ့ ေျမးကေလးဆုံးလုိ႔ပူေဆြးေနတဲ့ ေတာင္အာဖရိကရဲ႕ဖခင္ၾကီး မန္ဒဲလားကျပဳံးပါလိမ့္မယ္။
တခုပဲ ခုနယ္သာလန္ ဘရာဇီးကုိကစားသြားတာဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္ သူ႔ေနာင္ေတာ္ေတြကစားခဲ့တဲ့ ေဘာလုံးရသအျပည့္ေပးခဲ့တဲ့ ေဟာ္လန္ေတြရဲ႕ညက္ေညာတဲ့ကစားဟန္မဟုတ္ပါဘူး။ ခုအဂၤလိပ္ကလပ္ ခ်န္ပီယံခ်ယ္ဆီးကုိနည္းျပခဲ့ဘူးတဲ့ ရုဂူးလစ္ဟာ တခါက ပြဲစဥ္အရကြာတားမွာဘရာဇီးနဲ႔ေတြ႔ဖုိ႔ရွိေနတယ္။ နည္းျပနဲ႔ၾကဳိညွိရာမွာ ေဟာ္လန္စတုိင္အပြင့္တုိက္စစ္နဲ႔ကစားခြင့္မရဘူးဆုိတဲ့ နည္းစံနစ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ျငင္းခုန္မွဳတခုေၾကာင့္ ကမာၻ႔ဖလားပြဲကုိျငင္းဆန္ခဲ့တယ္။ ခုေရွ႕တန္းကေရာ္ဘင္ အလယ္ကနာမည္ရေနတဲ့ ဆရာေလး (က်ေနာ္နံမည္ေမ့ေနတယ္) ေလာက္နဲ႔ေတာ့ လီဗာပူးဂုိးသြင္းဘုရင္ေတာရက္နဲ႔ ဂုိးသြင္းစက္ ဗီလာ တုိ႔ အသက္ႏွစ္ဆယ့္တစ္ႏွစ္နဲ႔ အာဆင္နယ္အသင္းေခါင္းေဆာင္လက္ပတ္နဲ႔ ဖာဘရီဂတ္စ္တုိ႔ ကြင္းလယ္က ဇာဗီနဲ႔ အင္နီအက္စ္ထရာတုိ႔ ဘာစီလုိနာ ကပၸတိန္ ေနာက္တန္းခံစစ္မွဳး၊ ပူရုိးတုိ႔ပါတဲ့ စပိန္ကုိဘယ္လုိႏုိင္ေအာင္ကန္မွာလဲ။
တခုပဲ ေနာက္ဆုံးေျပာစရာ တခုပဲ။ ေနာက္ညာအစြန္ကရာမုိ႔စ္ဟာေရွ႕တန္းတုိက္စစ္ထိပါတယ္ ကြင္းလယ္မွာအဖ်က္ကစားတယ္ ကြ်ံလာတဲ့ညာေနာက္ခံလူကုိထိမ္းေက်ာင္းတယ္။ အားနဲခ်က္၂ခုျဖစ္လာႏုိင္တယ္။ ေဟာ္လန္ ခံစစ္ကေကာင္တာေပးရင္ သူေနရာမွန္ျပန္ေရာက္မလား နဲ႔ သူ႔အဖ်က္ကၾကမ္းေတာ့ နီသြားႏုိင္တာတခုရွိတယ္။ ဒီအဆင့္မွာ ၁၀ေယာက္ ၁၁ေယာက္ကစားျပီဆုိရင္ ႏုိင္ဖုိ႔မစဥ္းစားပါနဲ႔။ ျပီးေတာ့ တည္ေဘာေတြ။ ေထာင့္ကန္ေဘာနဲ႔ ျပစ္ဒါဏ္ေဘာေတြကေနဘယ္လုိဂုိးရမလည္း ခုေဟာ္လန္အသင္းနည္းျပရဲ႕အေတြးဟာ ဒီႏွစ္ခ်က္ေပၚမွာရွိႏုိင္ပါတယ္။ ပင္နယ္တီမွာေတာ့ ေရာ္နယ္ဒုိ၊ ဇီဒန္း၊ ဘက္ခမ္း၊ ဖီဂုိ တုိ႔တျပဳိင္နက္ကစားတဲ့ ရီးရဲမက္ဒရစ္ ဂုိးေပါက္ကုိေစာင့္ၾကပ္သူ စပိန္ေခါင္းေဆာင္ ကားဆီးလတ္နဲ႔ နယ္သာလန္ဂုိးသမား ကြာပါတယ္ (နယ္သာလန္ကုိ မန္ယူဂုိး သမားဖမ္းေနတာေတာ့မေတြ႕မိဘူး) ။ ေျပာရရင္ႏွစ္ဘက္စလုံးဟာ မိနစ္ကုိးဆယ္အတြင္း အျပတ္ျဖတ္ၾကမဲ့ နည္းပရိယါယ္ေတြရွိေနပါလိမ့္မယ္။ Little India က ၾကက္တူေရြးက ေဟာ္လန္ေတြကို ေရြးတယ္ဆုိဦးေတာ့ က်ေနာ္ကေတာ့စပိန္ပါပဲ။ အားကစားဟာေမာ္ဒန္အရင္းရွင္ေခတ္က လူတန္းစားလြတ္ေျမာက္မွဳ ေတြကုိလမ္းေၾကာင္းလႊဲဖုိ႔ အစုိးရေတြကစံနစ္တက်ဖန္တီးလုိက္တာလုိ႔ ဖရင့္ဖတ္ဂုိဏ္းသား ဂ်ာမန္ေတြးေခၚရွင္ေတြကသုံးသပ္ခဲ့ပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိတယ္လုိ႔ ေျပာရုံကလြဲလုိ႔ ခုကမာၻ႕႔ဖလားရဲ႕ၾသဇာကုိက်ေနာ္လည္းအလုံးစုံမလြန္ဆန္ႏုိင္ပါဘူး။ မက္စ္၀က္ဘာေျပာတဲ့ ေမာ္ဒန္သံေလွာင္အိမ္ထဲ တနလာၤေန႔မနက္ေစာေစာမွာ က်ေနာ္ေတာ့ေခါင္းထုိး၀င္ရေပဦးမယ္။ ျမန္မာ့အားကစားဟာ ကမာၻကုိမီးလာရင္ ေခ်ာင္းၾကည့္ေနရတုန္းပါပဲ။ ႏုိင္ငံစုံအရင္းရွင္ေခတ္၊ အားကစားဟာဒီေန႔ေခတ္ရဲ႕ ေဖ်ာ္ေျဖမွဳတခုျဖစ္လာပုံကအစ၊ ႏုိင္ငံတကာမွာက်ေနာ္တုိ႔လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရးမာန္မာန နိမ့္က်လာပုံအလယ္၊ အစရွာမရေသးတဲ့ ႏုိင္ငံျပန္လည္ တည္ေဆာက္ပုံ အဆုံး၊ က်ေနာ္ဟာ ဂ်ဳေရာင္းအေနာက္ကုိ၀င္လာတဲ့ ေနေရာင္ကုိၾကည့္ရင္း ခဲေရာင္ေနာက္ေနာက္တရုတ္ေကာ္ဖီကုိေသာက္ရင္း ေဘာလုံးပြဲေတြျပီးသြားမဲ့ ၂၀၁၀ ရဲ႕အေနာက္ဘက္ ရန္ကုန္ျမင္ကြင္း ကုိေမွ်ာ္ၾကည့္ေနခဲ့မိတာပါပဲ။

ခ်စ္ခင္စြာျဖင့္
KZေက

Saturday, July 3, 2010

ေအာက္စဖုိ႔ဒ္ ေဟာ္နန္းနံရံေပၚမွ Thomas Hobbes အရိပ္ႏွင့္ John Locke အေရာင္

တေန႔အတန္းထဲမွာၾကည္ထင္ကုိဆမ္ျမဴရယ္ကေနာက္ကေနတြန္းလုိက္တယ္။
ဒါခုမွ တခါစလုပ္တာမဟုတ္ဘူး။ သူ ဒီလုိစေနာက္ေနတာအနဲဆုံးငါးခါေလာက္ေတာ့ရွိျပီ။
မခံႏုိင္လုိ႔မေန႔ကမုန္႕စားေက်ာင္းခ်ိန္မွာ သူျပန္တြန္းမယ္လုပ္ေတာ့ဆမ္ျမဴရယ္ထြက္ေျပးတယ္။
ခုလဲစာသင္ေနတုန္း ဆရာလစ္တုန္း စျပန္တယ္။ ဒီတုိင္းဆုိရင္ျပီးမွာမဟုတ္ဘူး ဒီေတာ့သူဆရာကုိတုိင္လုိက္ေတာ့တယ္။
ဒီအျဖစ္အပ်က္ေလးကုိ က်ေနာ္ေျပာရတာအေၾကာင္းရွိပါတယ္။ ဒီကေလးဟာ စာသင္ခန္းရဲ႕တည္ျငိမ္မွဳအတြက္ျပန္လုပ္ခ်င္တဲ့သူ႔ဆႏၵကုိထိန္းခ်ဳပ္လုိက္တယ္။
အက်ယ္ေျပာရရင္ သူ႔လြတ္လပ္ခြင့္ကုိလူ႔အဖြဲ႔အစည္း ရဲ႕လုံျခဳံေရး နဲ႔ တည္ျငိမ္မွဳအတြက္ ေပးဆပ္လုိက္ရတာပါပဲ။
ေက်ာင္းသားေတြ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ထင္သလုိထုိးၾကိတ္ေနၾကရင္ စာဘယ္လုိသင္မလဲ။
အားနဲတဲ့သူက ျပန္ထိုးဖုိ႔မျဖစ္ရင္အျမဲပဲခံေနရမလား။ ဆရာကေကာဘယ္သူလြန္မွန္းေသခ်ာမေလ့လာဘဲ
ႏွစ္ေယာက္စလုံးခုံေပၚတက္ မတ္တပ္ရပ္ဆုိတာကေကာျဖစ္သင့္သလား။
အဲဒီမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြအၾကား ျပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ဆရာ အၾကား။ ခ်ဲ႕လုိက္ရင္ လူတဦးခ်င္းစီၾကားမွာရွိတဲ့ ဆက္ဆံေရးနဲ႔၊ လူတဦးခ်င္းစီနဲ႔ အစုိးရၾကားမွာရွိတဲ့ ဆက္ဆံေရးကုိ Social Contract လုိ႔သုံးပါတယ္။
Locke နဲ႔ Hobbes ၾကားကကြာဟခ်က္ေတြထဲက အေရးပါတာတခုက ဒီ လူမွဳပဋိညာဥ္ မွာ ေလာ့ခ္ကလြတ္လပ္မွဳကုိပုိေစခ်င္ျပီး ေဟာ့ဘ္ကလုံျခဳံေရးကုိပုိေစခ်င္တာပါ။
Libral သမားေတြက The least government is the best government လုိ႔ေျပာၾကတယ္။ ခု Financial Crisis ေနာက္ပုိင္း Big Government အယူအဆကျပန္အားေကာင္းေနျပန္ပါတယ္။ အုိဘားမား အစုိးရလည္း Health Care Reform bill ကိုလက္မွတ္ထုိးႏုိင္တာ Big Government လုပ္တာလုိ႔ေျပာႏုိင္ပါတယ္။
ေရွ႕မွာ က်ေနာ္ ေလဘာနဲ႔ကြန္ဆာေဗးတစ္ ေတြအေၾကာင္းေျပာတာမွတ္မိမယ္ထင္ပါတယ္။ equality နဲ႔ freedom ကုိဒုိင္ယာလက္တစ္ကုိရွင္းရင္းပါသြားတာေလ။ သေဘာခ်င္းတူေနတယ္မထင္ဘူးလား။ တူမွာေပါ့ ေလာ့ခ္ (1632-1704) ေကာ ေဟာ့ဘ္ (1588-1679) ေကာ အဂၤလိပ္ေတြကုိး၊ ေအာက္စဖုိ႔ဒ္ ထြက္ေတြ၊
ေဟာ့ဘ္ ကအဂၤလန္ျပည္တြင္းစစ္ ကုိျဖတ္သန္းခဲ့ရတယ္။ မင္းညီမင္းသားေတြကုိစာသင္ခဲ့ရတယ္။ ေလာ့ခ္လက္ထက္ေရာက္ေတာ့စစ္ျပီးျပီ။ ေနာက္ခံသမုိင္း ျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ကသူတုိ႔ၾကားမွာရွိတဲ့ႏုိင္ငံေရးအျမင္ေတြကုိ ကြဲျပားေစတာထဲကၾကီးတဲ့သက္ေရာက္မွဳတခုျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ေလာ့ခ္ကုိဒီေန႔ေတြမွာေျပာေနတဲ့ဒီမုိကေရစီစံႏွဳန္းေတြဟာသူ႔အေတြးအေခၚနဲ႔နီးစပ္ျပီး ေဟာ့ဘ္ဟာ အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ ထိမ္းခ်ဳပ္မွဳ ကုိအေလးေပးတယ္လုိ႔ေျပာရင္ရႏုိင္ေကာင္းပါတယ္။
စာအုပ္ေတြအေနနဲ႔ က်ေနာ္မဖတ္ဘူးတဲ့ Locke (Two Treatises on Government) နဲ႕ Hobbes (Leviathan) တုိ႔မွာသူတုိ႔အယူအဆေတြကုိက်ယ္၀န္းစြာေလ့လာႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ယူဆေၾကာင္းပါခင္ဗ်ား။

ခ်စ္ခင္စြာ
KZေက

PS: Hobbes ကုိ ဟာဘားမားရဲ႕ Social Theory ရဲ႕တတိယျပႆနာ ကုိေျပာတဲ့အခါ နဲနဲျပန္ကုိးကားရဖုိ႔ရွိပါတယ္။
ေနာက္ဘယ္သူမဆုိ ခက္ခက္ ေတြေမးမယ္ဆုိရင္ ဆီဒုိးနားမွာ ထက္ထက္ နဲ႔အရင္ဗ်ဴးရပါမယ္။ ဒါကေတာ့ ေလာ့ခ္ တုိ႔ ေဟာ့ဘ္တုိ႔ ထက္သာတဲ့ က်ေနာ့္ကုိယ္ပုိင္အယူအဆ ျဖစ္ပါတယ္။